tad yathājita rājñaḥ kṣatriyasya mūrdhanābhiṣiktasya bandhanāgāraṃ bhavet sarvasauvarṇavaiḍūryapratyuptam avasaktapaṭṭamālyadāmakalāpaṃ nānāraṅgavitatavitānaṃ dūṣyapaṭṭasaṃcchannaṃ nānāmuktakusumābhikīrṇam udāradhūpanirdhūpitaṃ prāsādaharmyagavākṣavedikātoraṇavicitrasarvaratnapratimaṇḍitaṃ hemaratnakaṅkaṇījālasaṃcchannaṃ caturaśraṃ catuḥsthūṇaṃ caturdvāraṃ catuḥsopānakam / tatra tasya rājñaḥ putraḥ kenacid eva kṛtyena prakṣipto jāmbūnadasuvarṇamayair nigaḍair baddho bhavati / tasya ca tatra paryaṅkaḥ prajñaptaḥ syād anekagoṇikāstīrṇas tūlikāpalalikāstīrṇaḥ kācilindikasukhasaṃsparśaḥ kāliṅgaprāvaraṇapratyāstaraṇaḥ sottarapaṭacchadana ubhayāntalohitopadhānaś citro darśanīyaḥ / sa tatrābhiniṣaṇṇo vābhinipanno vā bhavet / bahu cāsyānekavidhaṃ śucipraṇītaṃ pānabhojanaṃ tatropanāmyet / tat kiṃ manyase 'jitodāras tasya rājaputrasya sa paribhogo bhavet / āha / udāro bhagavan / bhagavān āha / tat kiṃ manyase 'jitāpi tv āsvādayet sa tan nigamayed vā tena vā tuṣṭiṃ vidyāt / āha / no hīdaṃ bhagavan / api tu khalu punar yatra vyapanīto rājñā tatra bandhanāgāre prakṣipto bhavet sa tato mokṣam evākāṃkṣet / abhijātān kumārān amātyān stryāgārāñ śreṣṭhino gṛhapatīn koṭṭarājño vā paryeṣed ya enaṃ tato bandhanāgārāt parimocayeyuḥ / kiṃ cāpi bhagavaṃs tasya kumārasya tatra bandhanāgāre nābhiratiḥ / nātra parimucyate yāvan na rājā prasādam upadarśayati /
アジタよ、たとえば、灌頂を受けたクシャトリヤ(王族)の王の牢獄があって、すべて金と瑠璃とでちりばめられ、絹布と花環と花紐の束が懸けられ、種々の色の天幕が張りめぐらされ、絹の幕布で覆われ、種々の散花が撒かれ、すぐれた薫香でかおらされ、殿堂・楼閣・円窓・石垣・楼門やあらゆる美しい宝石で飾られ、黄金と宝石の鈴のついた網で覆われ、四つの隅、四つの柱、四つの門、四つの階段があるとしよう。そこに、かの王の息子が、ある所行によって投ぜられ、ジャンブー河産の金でできた鎖で繋がれており、また、かれのために、そこに、長椅子が設けられていて、多くの毛布が敷かれ、綿布と花毛氈が敷かれ、カーチリンディカ〔布〕のように感触が快く、カリンガ産の覆いや覆物があり、上に布の覆いをそなえ、両端に赤い枕があって、きらびやかで、美しくなっているとしよう。かれは、そこに坐ったり、横たわったりするとしよう。また、かれのために、多くの種々な種類の清らかで立派な飲食物が、そこにもたらされるとしよう。アジタよ、これをどう思うか——かの王子の享受するものは広大であろうか。」
〔アジタは〕言った。
「世尊よ、広大であります。」
世尊は言われた。
「アジタよ、これをどう思うか——果たして、かれは、それを味わい、受け入れるであろうか。あるいは、それによって満足を感ずるであろうか。」
〔アジタは〕言った。
「世尊よ、そうではありません。そうではなくて、王によって連行されて、そこの牢獄に投ぜられたのであるならば、かれはそこから釈放されることだけを欲するでありましょう。その牢獄からかれを釈放してくれるように、貴族たちや、王子たちや、大臣たちや、女官たちや、豪商たちや、資産者たちや、城主たちに請い求めるでありましょう。世尊よ、かの王子にとっては、そこの牢獄の中では、なんらの楽しみもありません。王が恩恵〔の許し〕を示さない間は、〔かれは〕そこから釈放されないのであります。」
'And, O Ajita, there might be a dungeon belonging to an anointed Kshatriya king, inlaid entirely with gold and beryl, in which cushions, garlands, wreaths and strings are fixed, having canopies of different colours and kind, covered with silk cushions, scattered over with various flowers and blossoms, scented with excellent scents, adorned with arches, courts, windows, pinnacles, fire-places, and terraces, covered with nets of bells of the seven kinds of gems, having four angles, four pillars, four doors, four stairs; and the son of that king having been thrown into the dungeon for some misdeed is there, bound with a chain made of the Jāmbūnada gold. And suppose there is a couch prepared for him, covered with many woollen cloths, spread over with cotton and feather cushions, having Kāliṅga coverings, and carpets, together with coverlids, red on both sides, beautiful and charming. There he might be then either sitting or resting. And there might be brought to him much food and drink, of various kinds, pure and well prepared. What do you think, O Ajita, would the enjoyment be great for that prince?'
Ajita said: 'Yes, it would be great, O Bhagavat.'
The Bhagavat said: 'What do you think, O Ajita, would he even taste it there, and notice it, or would he feel any satisfaction from it?'
He said: 'Not indeed, O Bhagavat; but on the contrary, when he had been led away by the king and thrown into the dungeon, he would only wish for deliverance from there. He would seek for the nobles, princes, ministers, women, elders (rich merchants), householders, and lords of castles, who might deliver him from that dungeon. Moreover, O Bhagavat, there is no pleasure for that prince in that dungeon, nor is he liberated, until the king shows him favour.'
མི་ཕམ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ལ་ཁྲི་མོན་གསེར་དང། བཻ་དཱུརྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ། དར་དང། ཕྲེང་བ་དང། ལྡ་ལྡིའི་ཚོགས་སྦྱངས་པ། ཚོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བླ་རེ་ བྲེས་པ། རས་བཅོས་བུ་བཏིང་བ། མེ་ཏོག་སིལ་མ་སྣ་ཚོགས་བཀྲམ་པ། བདུག་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་བདུགས་པ། ཁང་བཟངས་དང། བསིལ་ཁང་དང། སྐར་ཁུང་དང། ཁ་ཁྱེར་དང། རྟ་བབས་དང། བ་གམ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གསེར་དང། རིན་པོ་ཆེའི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་དྲ་ བས་བྲེས་པ། གྲུ་བཞི་ལྷམ་པ། ཀ་བ་བཞི་ཟུག་པ། སྒོ་བཞི་བཏོད་པ། ཐེམ་སྐས་བཞི་བཅས་པ་ཞིག་ཡོད་པ། རྒྱལ་པོ་དེའི་བུ་ཉེས་པ་ཞིག་གིས་ཕྱིར་ཁྲི་མོན་དེར་བཅུག་སྟེ། འཛམ་བུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་ཁོང་སྒྲིལ་དུ་བཅུག་ལ། དེར་དེའི་ཁྲི་བཤམས་ཏེ། སྟན་ཀོ་ནི་ཀ་བཏིང་བ་ལ། བར་ཚངས་ཅན་ དང། པ་ལ་ལི་ཀ་བཏིང་སྟེ། ཡུལ་ཀ་ལིང་ཀའི་རས་ཀྱིས་གདིང་བ་བཏིང་ལ། དེའི་སྟེང་དུ་དར་བཏིང་སྟེ། གཡས་གཡོན་གཉིས་སུ་རྟེན་མ་དམར་པོ་གཞག་ལ་བཀྲ་བ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དེ་ལ་དེ་འདུག་ཀྱང་རུང་ཉལ་ཡང་རུང། དེའི་ཟས་སྐོམ་གཙང་མ་བསོད་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དུ་མ་བཤམས་ན་མི་ ཕམ་པ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྒྱལ་པོའི་བུ་དེའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མི་ཕམ་པ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་དེས་དེའི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་དམ། མིད་པར་བྱེད་དམ། དེས་དེ་དགའ་ བ་འཐོབ་བམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། ནོངས་པ་གང་གི་སླད་དུ་རྒྱལ་པོས་ཁྲི་མོན་དེར་སྩལ་པ་དེ་ལས་ཐར་བར་འཚལ་ཞིང་རིགས་བཟང་པོ་རིགས་བཟང་པོའི་གཞོན་ནུ་དང། བློན་པོ་དང། བཙུན་མོའི་འཁོར་དང། ཚོང་དཔོན་དང། ཁྱིམ་བདག་དང། ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འམ། གང་གིས་ཁྲི་མོན་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་བཙོན་ར་དེ་ན་དགའ་བ་མ་མཆིས་ཤིང་རྒྱལ་པོས་མ་གནང་གི་བར་དུ་མི་ཐར་རོ། །
mi pham pa 'di lta ste/ dper na rgyal po rgyal rigs spyi bo nas dbang bskur ba la khri mon gser dang/ bai dūrya thams cad kyis spras pa/ dar dang/ phreng ba dang/ lda ldi'i tshogs sbyangs pa/ tshon sna tshogs kyi bla re bres pa/ ras bcos bu bting ba/ me tog sil ma sna tshogs bkram pa/ bdug pa rgya chen pos bdugs pa/ khang bzangs dang/ bsil khang dang/ skar khung dang/ kha khyer dang/ rta babs dang/ ba gam rin po che sna tshogs thams cad kyis brgyan pa/ gser dang/ rin po che'i dril bu g.yer kha'i dra bas bres pa/ gru bzhi lham pa/ ka ba bzhi zug pa/ sgo bzhi btod pa/ them skas bzhi bcas pa zhig yod pa/ rgyal po de'i bu nyes pa zhig gis phyir khri mon der bcug ste/ 'dzam bu'i chu bo'i gser gyi khong sgril du bcug la/ der de'i khri bshams te/ stan ko ni ka bting ba la/ bar tshangs can dang/ pa la li ka bting ste/ yul ka ling ka'i ras kyis gding ba bting la/ de'i steng du dar bting ste/ g.yas g.yon gnyis su rten ma dmar po gzhag la bkra ba blta na sdug pa de la de 'dug kyang rung nyal yang rung/ de'i zas skom gtsang ma bsod pa rnam pa mang po du ma bshams na mi pham pa 'di ji snyam du sems/ rgyal po'i bu de'i yongs su spyod pa rgya che ba yin nam/ gsol pa/ bcom ldan 'das rgya che ba lags so/ /bcom ldan 'das kyis bka' stsal pa/ mi pham pa 'di ji snyam du sems des de'i ro myong bar byed dam/ mid par byed dam/ des de dga' ba 'thob bam/ gsol pa/ bcom ldan 'das de ni ma lags te/ nongs pa gang gi slad du rgyal pos khri mon der stsal pa de las thar bar 'tshal zhing rigs bzang po rigs bzang po'i gzhon nu dang/ blon po dang/ btsun mo'i 'khor dang/ tshong dpon dang/ khyim bdag dang/ khams kyi rgyal po 'am/ gang gis khri mon de las yongs su thar bar 'gyur ba yongs su tshol te/ bcom ldan 'das rgyal po'i bu de btson ra de na dga' ba ma mchis shing rgyal pos ma gnang gi bar du mi thar ro/ /
弥勒よ、このように、譬えば王が王族に頭から灌頂したものを牢獄は金とすべての瑠璃を以て荘飾し絹と鬟と花房の聚などを掛け、種々の色の薄絹を掛け、彩られたる布を張り、種々の花の片々を撤布し、広大なる香を以て薫らし、邸宅と、清凉殿と、窓と、欄干と、下馬台と、円屋根は諸種のすべての宝を以て荘厳し、金と宝の振鈴と小鈴の網を以て張り、四角の框と、四注を立て、四門を対し、四の階段を具えるものありて、王がその子の或罪のためにその牢獄に入れて、閻浮提河の金鎖をかけて、そこにその坐を敷きて上には布を敷き、中間に清浄たるものと、藁を敷きて、羯隣伽国の綿織の絨氈を敷き、その上に絹を敷いて、左右両側に赤い抱枕を置き、荘厳は見るに美わしく、そこに彼は坐してもよく、臥てもよく、その飲食は清浄によく料理せられたる諸種を多様に並べるならば弥勒よ、これを何と思うか。その王子の全き受用は広大であるか。申上げた。世尊よ、広大であります。世尊は仰せられた。弥勒よ、これを何と思うか。彼はその味を味うか、食い尽すか、彼は喜びを得るか。申上げた。世尊よ、そうではありません。その罪のために王がその牢獄に入れられそれから脱れることを求めて、貴族か、貴族の童子か、大臣か、王妃の群か、商将か、家主か、小国の王か、誰かによってかの牢獄から釈放せられんことを求めて、世尊よ、かの王子は牢獄において喜ぶことをしないで、王が許さない間は自由でありません。
仏告弥勒。譬如転輪聖王別有宮室七宝荘飾。張設床帳懸諸繒幡。若有諸小王子。得罪於王輒内彼宮中。繋以金鎖。供給飲食衣服床蓐華香伎楽。如転輪王無所乏少。於意云何。此諸王子寧楽彼処不。対曰不也。但種種方便。求諸大力欲自勉出。
譬如刹帝利王其子犯法。幽之内宮処以花観。層楼綺殿妙飾奇珍。宝帳金床重敷茵褥。名花布地焼大宝香。服御所資悉皆豊備。而以閻浮金鎖繋其両足。仏告弥勒。於意云何。彼王子心寧楽此不。答言不也。世尊彼幽縶時常思解脱。求諸親識居士宰官長者近臣。王之太子雖希出離終不従心。乃至刹帝利王。心生歓喜方得解脱。
仏告慈氏。譬如受灌頂位刹帝利王。置一大獄。於其獄内。安置殿堂楼閣鉤欄窓牖床榻座具。皆以珍宝厳飾所須衣服飲食無不豊足。爾時灌頂王。駆逐太子禁閉獄中。復与銭財珍宝羅紈匹帛。恣意受用仏告慈氏。於意云何。彼太子得快楽不。慈氏白言。不也世尊。彼中雖有堂殿楼閣飲食衣服銭帛金宝随意受用。身閉牢獄心不自在。唯求出離。仏告慈氏。若灌頂王不捨其過。彼諸大臣長者居士等。可令太子免禁獄不。慈氏白言。王既不捨云何得出。