無量寿経 Larger Sukhāvatīvyūha

Ordered by Lokakṣema(T 362)

Filter Search Full-text Search (Pilot ver)
絞込検索

This is the filter search for the currently displayed chapter or the entire text. This "Filter search" will extract the sections that contain the search term(s).

  • Chinese versions are in Japanese modern style Chinese characters.
  • AND search is possible by inserting a blank space.
  • The "all materials target" search extracts sections where the search term can be found in any of the materials in the same section.
  • However, this function will not highlight the target term(s). Please use your browser's "in-page search" function, or the Full-text Search (Pilot version) on the other page to highlight the target term(s).
Skt.: (F) 14.13-15.1

evam ukta ānanda sa lokeśvararājas tathāgatas taṃ bhikṣum etad avocat / tena hi bhikṣo bhāṣasva / anumodate tathāgataḥ / ayaṃ kālo bhikṣo pramodaya parṣadaṃ harṣaṃ janaya siṃhanādaṃ nada yaṃ śrutvā bodhisattvā mahāsattvā etarhy anāgate cādhvany evaṃrūpāṇi buddhakṣetrasaṃpattipraṇidhānāni parigṛhīṣyanti //
athānanda sa dharmākaro bhikṣus tasyāṃ velāyāṃ taṃ bhagavantam etad avocat / tena hi śṛṇotu me bhagavān ye mama praṇidhānaviśeṣāḥ / yathā me 'nuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbuddhasyācintyaguṇālaṃkāravyūhasamanvāgataṃ tad buddhakṣetraṃ bhaviṣyati /

このように語られたとき、アーナンダよ、かのローケーシュヴァラ・ラージャ如来は、かの比丘に対してこう言われた。
『それでは、比丘よ、説くがよい。如来は〔それを〕喜ぶ。比丘よ、今やその時である。会衆を歓喜せしめよ。喜悦を生ぜしめよ。獅子吼をせよ。それを聞いて、菩薩・大士たちは、今も、未来世においても、そのような仏国土の成就の諸誓願をおさめとるであろう。』
そこで、アーナンダよ、かのダルマーカラ比丘は、そのとき、かの世尊に対してこう言った。『それでは、世尊は、わたくしの〔ことばを〕お聞きください。それは、わたくしの特別な諸誓願であります。その〔諸誓願の〕とおり、わたくしが無上なる正等覚をさとったとき、かの仏国土は不可思議な功徳の厳飾と荘厳をそなえたものとなるでありましょう。
'After this, O Ānanda, the Tathāgata Lokeśvararāja thus spoke to the Bhikshu: "Preach then, O Bhikshu;—the Tathāgata allows it. Now is the proper time, O Bhikshu. Delight the assembly, produce joy, let the lion's voice be heard, so that now and hereafter, noble-minded Bodhisattvas, hearing it, may comprehend the different subjects (or occasions) of the prayers for the perfection of the good qualities of a Buddha country."
'Then, O Ānanda, that Bhikshu Dharmākara thus spoke at that time to the Bhagavat: "May the Bhagavat thus listen to me, to what my own prayers are, and how, after I shall have obtained the highest perfect knowledge, my own Buddha country will then be endowed with all inconceivable excellences and good qualities.
Tibetan:242b3-6
ཀུན་དགའ་བོ་དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་དེས་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་མཛད་ཀྱིས་དགེ་སློང་གིས་སྨྲོས་ཤིག །འདི་ནི་ དུས་ཡིན་གྱིས། འཁོར་དགའ་བར་གྱིས་ཤིག །མགུ་བསྐྱེད་ཅིག །སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིག །དེ་ཐོས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ད་ལྟར་དང། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྨོན་ལམ་གྱི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དེས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེའི་སླད་དུ་ཇི་ལྟར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ དེ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་བདག་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་གསན་དུ་གསོལ།
kun dga' bo de skad ces gsol pa dang/ de bzhin gshegs pa 'jig rten dbang phyug rgyal po des dge slong chos kyi 'byung gnas de la 'di skad ces bka' stsal to/ /de'i phyir de bzhin gshegs pa yang rjes su yi rang ba mdzad kyis dge slong gis smros shig /'di ni dus yin gyis/ 'khor dga' bar gyis shig /mgu bskyed cig /seng ge'i sgra sgrogs shig /de thos na byang chub sems dpa' sems dpa' chen po dag da ltar dang/ ma 'ongs pa'i dus na sangs rgyas kyi zhing phun sum tshogs pa smon lam gyi gnas 'di lta bu yongs su 'dzin par 'gyur/ yongs su rdzogs par byed par 'gyur ro/ /kun dga' bo de nas dge slong chos kyi 'byung gnas des de'i tshe bcom ldan 'das de la 'di skad ces gsol to/ /de'i slad du ji ltar bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par sangs rgyas pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing de yon tan gyi rgyan bkod pa bsam gyis mi khyab pa dang ldan par 'gyur ba'i bdag gi smon lam gyi khyad par bcom ldan 'das kyis bdag la gsan du gsol/
阿難陀よ、そのように申上げた、そうして世自在王如来がかの法生比丘に以下のごとくに仰せられた。それがためには如来もまた随喜し給うのであるから、比丘よ、説くべし。これは時であるぞ、大衆を喜ばしめよ、喜悦を生ぜしめよ、獅子の声をあげよ、それを聞くならば菩薩大薩埵等は現在と未来の時において、仏国土の完全円満なる誓願のこのようなことを全く持つこととなるであろう。全く成就することとなるであろう。阿難陀よ、次にかの法生比丘はその時かの世尊にこのように申上げました。それ故にこのように私が無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏した時、かの仏国土の功徳荘厳は不可思議なるものあるべしとの私の特別なる誓願を、世尊が私よりお聞きあらんことを願います。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301a23-24

仏言。何為二十四願。

仏はおっしゃった。
「二十四願とは何であるかというと。
支謙 T361:T0361_.12.0281a13

仏言。何等為二十四願者

魏訳 T360:T0360_.12.0267c13-16

仏告比丘。汝今可説宜知是時。発起悦可一切大衆。菩薩聞已修行此法。縁致満足無量大願。比丘白仏。唯垂聴察。如我所願当具説之

如来会 T310:T0310_.11.0093b10-13

仏言。今正是時。汝応具説令衆歓喜。亦令大衆皆当摂受円満仏土。法処白言。唯願世尊。大慈留聴。我今将説殊勝之願

荘厳経 T363:T0363_.12.0319a22-27

時世自在王如来告苾芻言。善哉善哉。汝之行願思惟究竟。今正是時為衆解説。時諸菩薩。聞是法已得大善利。能於仏刹修習荘厳
爾時作法苾芻。聞仏聖旨。偏袒右肩右膝著地。合掌向仏即為宣説。

Skt.: (F) 15.2-16

sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre nirayo vā tiryagyonir vā pretaviṣayo vāsuro vā kāyo bhaven mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 1 /
sacen me bhagavaṃs tatra buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājātā bhaveyus te punas tataś cyutvā nirayaṃ vā tiryagyoniṃ vā pretaviṣayaṃ vāsuraṃ vā kāyaṃ prapateyur mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 2 /
sacen me bhagavaṃs tatra buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājātās te cet sarve naikavarṇāḥ syur yad idaṃ suvarṇavarṇā mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisambudhyeyam / 3 /
sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre devānāṃ ca manuṣyāṇāṃ ca nanātvaṃ prajñāyetānyatra nāmasaṃketasaṃvṛtivyavahāramātrā devā manuṣyā iti saṃkhyāgaṇanāto mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 4 /

(一)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土において、地獄や、畜生や、餓鬼の境遇や、阿修羅の群れがあるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(二)もしも、世尊よ、かしこのわたくしの仏国土に生まれた者となるであろう衆生たちが、再びそこから死没して、地獄や、畜生や、餓鬼の境遇や、阿修羅の群れにおちいるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(三)もしも、世尊よ、かしこのわたくしの仏国土に生まれた衆生たちが、すべてもし、一つの色、すなわち金色にならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(四)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土において、ただ世俗の言いならわしでの名称と表示をもって、〈神々である、人間たちである〉と数え上げるのは別として、神々と人間たちとの区別が知られるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
§8. 1. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine there should be either hell, brute-creation, the realm of departed spirits, or the body of Asura, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
2. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should fall away (die) and fall into hell, the brute-creation, the realm of departed spirits, or into the body of Asura, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
3. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should not all be of one colour, viz. a golden colour, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
4. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine there should be perceived any difference between gods and men, except when people count and tell, saying: 'These are gods and men, but only in ordinary and imperfect parlance,' then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:242b6-243a5
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང། ཡི་དགས་ ཀྱི་ཡུལ་དང། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རིས་མཆིས་པར་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ སེམས་ཅན་དམྱལ་བའམ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སམ། ཡི་དགས་ཀྱི་ཡུལ་ལམ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རིས་སུ་མི་ལྟུང་བར་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་ཁ་དོག་གཅིག་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ ཞིང་དེ་ན་ལྷ་དང་མི་ཐ་དད་པ་དག་གདའ་བར་གྱུར་པ་གཞན་དུ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་མིང་དང་བརྡས་ལྷ་དང་མི་ཞེས་བགྱི་བའི་གྲངས་སུ་མཆི་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གལ་ཏེ་ཐ་ན་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་འདའ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བའི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing de na sems can dmyal ba dang/ dud 'gro'i skye gnas dang/ yi dgas kyi yul dang/ lha ma yin gyi ris mchis par gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag de nas shi 'phos nas sems can dmyal ba'am/ dud 'gro'i skye gnas sam/ yi dgas kyi yul lam/ lha ma yin gyi ris su mi ltung bar gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes pa de dag thams cad 'di lta ste/ gser gyi kha dog tu kha dog gcig par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing de na lha dang mi tha dad pa dag gda' bar gyur pa gzhan du na kun rdzob kyi tha snyad tsam du ming dang brdas lha dang mi zhes bgyi ba'i grangs su mchi bar ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ / bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad gal te tha na sems kyi skad cig thang cig la sangs rgyas kyi zhing bye ba khrag khrig brgya stong 'da' ba'i rdzu 'phrul la dbang ba'i dam pa'i pha rol du son par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(1)世尊よ、もしも私のその仏国土において有情地獄と畜生の生処と餓鬼の国と阿修羅の種族があることとならんその間は、私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (2)世尊よ、もしも私のその仏国土においていずれの衆生でも生れることとならん程のものは、それより死去して有情地獄か、畜生の生処か、餓鬼の国か、阿修羅の種族に堕ちることとならんその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (3)世尊よ、もしも私のその仏国土において生れたいずれの衆生でも、彼等すべてがこのように黄金色で一色にならないその間は、私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (4)世尊よ、もしも私のその仏国土において神と人との区別等があることになり外仮設の言語のみにて名と語を以て神と人とを呼ぶこととならぬ、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301a24-26
T0362_.12.0301c06-09
T0362_.12.0301c10-13
T0362_.12.0302a05

第一願。使某作仏時。令我国中。無有泥犁禽獣薜荔蜎飛蠕動之類。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第八願。使某作仏時。令我国中諸菩薩。欲到他方仏国生。皆令不更泥犁禽獣薜荔。皆令得仏道。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第九願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢。面目皆端正。浄潔姝好。悉同一色。都一種類。皆如第六天人。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

皆紫磨金色。
※第十五願中

第一願:『もし私が仏になったなら、私の国には、地獄・鳥獣・餓鬼・飛ぶ虫・這う虫などがいませんように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第八願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩たちが他の仏の国に生まれようと思いますように。(彼等は)誰も地獄・鳥獣・餓鬼に生まれませんように。みな仏のさとりを得ますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第九願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩・阿羅漢の容姿がみな端正であり、清らかですばらしく、みな同じ(肌の)色で、まったく一様の姿であり、あたかも第六天の神々のようでありますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

みな紫磨金の色をしていて
支謙 T361:T0361_.12.0281a14-16
T0361_.12.0281a17-19
T0361_.12.0281a20-21
T0361_.12.0281a22-23

一我作仏時。令我国中無有地獄禽獣餓鬼蜎飛蠕動之類。得是願乃作仏。不得従是願終不作仏

二我作仏時。令我国中人民有来生我国者。従我国去。不復更地獄餓鬼禽獣蠕動。有生其中者我不作仏

三我作仏時。人民有来生我国者。不一色類金色者。我不作仏

四我作仏時。人民有来生我国者。天人世間人有異者。我不作仏

魏訳 T360:T0360_.12.0267c17-18
T0360_.12.0267c19-20
T0360_.12.0267c21-22
T0360_.12.0267c23-24

(1)設我得仏。国有地獄餓鬼畜生者。不取正覚

(2)設我得仏。国中人天。寿終之後。復更三悪道者。不取正覚

(3)設我得仏。国中人天。不悉真金色者。不取正覚

(4)設我得仏。国中人天。形色不同有好醜者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0093b14-15
T0310_.11.0093b16-17
T0310_.11.0093b18-19
T0310_.11.0093b20-21

(1)若我証得無上菩提。国中有地獄餓鬼畜生趣者。我終不取無上正覚

(2)若我成仏。国中衆生有堕三悪趣者。我終不取正覚

(3)若我成仏。国中有情若不皆同真金色者。不取正覚

(4)若我成仏。国中有情形貌差別有好醜者。不取正覚

荘厳経 T363:T0363_.12.0319a27-b03
T0363_.12.0319b04-b07

(1)世尊。我発誓言。願如世尊証得阿耨多羅三藐三菩提。所居仏刹。具足無量不可思議功徳荘厳。所有一切衆生。及焔摩羅界。三悪道中地獄餓鬼畜生。皆生我刹受我法化。不久悉成阿耨多羅三藐三菩提。一切皆得身真金色

〔(2)世尊。我得菩提成正覚已。十方世界所有衆生。令生我刹如諸仏土。人天之衆。遠離分別諸根寂静。悉皆令得阿羅多羅三藐三菩提。〕

Skt.: (F) 22.8-13

sacen me bhagavan bodhiprāptasya samantād aprameyāsaṃkhyeyācintyātulyāparimāṇeṣu buddhakṣetreṣu yāḥ striyo mama nāmadheyaṃ śrutvā prasādaṃ saṃjānayeyur bodhicittaṃ cotpādayeyuḥ strībhāvaṃ ca vijugupserañ jātivyativṛttāḥ samānāḥ saced dvitīyaṃ strībhāvaṃ pratilabheran mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 35 /

(三五)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、あまねく無量・無数・不可思議・無比・無限量の諸仏国土における女たちが、わたくしの名を聞いて、浄信を生じ、また覚りへの心(菩提心)を起こし、また女であることを厭うたとして、〔この世の〕生を離れてから、もし再び女であることを得るようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
34. "O Bhagavat, if, after I have obtained Bodhi, women in immeasurable, innumerable, inconceivable, incomparable, immense Buddha countries on all sides, after having heard my name, should allow carelessness to arise, should not turn their thoughts towards Bodhi, should, when they are free from birth, not despise their female nature; and if they, being born again, should assume a second female nature, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:246b2-5
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ། ཀུན་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གྲངས་མ་མཆིས། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མ་མཆིས། ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་ན་བུད་མེད་གང་དག་གིས་བདག་གི་མིང་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་དང་བ་སྐྱེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ལ། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལ་སྨོད་པར་གྱུར་ཏེ། །དེ་དག་ཚེ་རྗེས་ནས་གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལན་གཉིས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་ པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས། གྲངས་མ་མཆིས། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མ་མཆིས། ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་ བདག་གི་མིང་ཐོས་པར་གྱུར་ལ། མིང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་མཐའི་བར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe/ kun tu sangs rgyas kyi zhing grangs ma mchis/ bsam gyis mi khyab/ mtshungs pa ma mchis/ tshad ma mchis pa dag na bud med gang dag gis bdag gi ming thos nas rab tu dang ba skyes te/ byang chub tu sems bskyed par gyur la/ bud med kyi lus la smod par gyur te/ /de dag tshe rjes nas gal te bud med kyi lus lan gnyis thob par gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ / bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe/ sangs rgyas kyi zhing dpag tu ma mchis/ grangs ma mchis/ bsam gyis mi khyab/ mtshungs pa ma mchis/ tshad ma mchis pa dag na sems can gang dag gis bdag gi ming thos par gyur la/ ming thos pa tsam gyis byang chub kyi snying po'i mtha'i bar du tshangs par spyod par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(36)世尊よ、もし私が菩提を得る時無数不可思議無等無量のすべての仏国土において、いずれの婦女にても我が名を聞いて最も清澄なる心を生じ、菩提心を起し婦女の身を厭いて 彼等が更生してもし婦女身を再び得ることとならんその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (37)世尊よ、もし私が菩提を得る時無量無数不可思議無等なる無量の仏国土においていずれの衆生にてもわが名を聞くこととなって名を聞いたのみによって菩提道場の究竟に到るまで清浄に行うこととならない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301a27-b03

第二願。使某作仏時。令我国中。無有婦人女人。欲来生我国中者。即作男子。諸無央数天人民。蜎飛蠕動之類。来生我国者。皆於七宝水池蓮華中化生。長大皆作菩薩。阿羅漢都無央数。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第二願:『もし私が仏になったなら、私の国には、女性がいませんように。女性が私の国に生まれようと願ったら、すぐさま男性になりますように。無数の神々や人々や飛ぶ虫・這う虫などが私の国に生まれる時は、みな、七宝でできた池(に生える)蓮の花のなかにすっと生じる。大きくなれば、みな菩薩、阿羅漢になり、その数はまったく数え切れない。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:

魏訳 T360:T0360_.12.0268c21-24
T0360_.12.0268c25-27

(35)設我得仏。十方無量不可思議諸仏世界。其有女人聞我名字。歓喜信楽発菩提心厭悪女身。寿終之後復為女像者。不取正覚

〔(36)設我得仏。十方無量不可思議諸仏世界諸菩薩衆。聞我名字。寿終之後常修梵行至成仏道。若不爾者。不取正覚〕

如来会 T310:T0310_.11.0094b14-17
T0310_.11.0094b18-20

(35)若我成仏。周遍無数不可思議無有等量。諸仏国中所有女人。聞我名已得清浄信。発菩提心厭患女身。若於来世不捨女人身者。不取菩提

〔(36)若我成仏。無量無数不可思議無等仏刹菩薩之衆。聞我名已得離生法。若不修行殊勝梵行。乃至到於大菩提者。不取正覚〕

荘厳経 T363:T0363_.12.0320b08-12
T0363_.12.0320b12-15

(27)世尊。我得菩提成正覚已。所有十方無量無辺。無数世界一切女人。若有厭離女身者。聞我名号発清浄心帰依頂礼。彼人命終即生我刹成男子身。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

(28)世尊。我得菩提成正覚已。所有十方無量無辺。無数仏刹声聞縁覚。聞我名号修持浄戒。堅固不退速坐道場。成就阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 22.14-23.7

sacen me bhagavan bodhiprāptasya samantād daśasu dikṣv aprameyāsaṃkhyeyācintyātulyāparimāṇeṣu buddhakṣetreṣu ye bodhisattvā mama nāmadheyaṃ śrutvā praṇipatya pañcamaṇḍalanamaskāreṇa vandiṣyante te bodhisattvacaryāṃ caranto na sadevakena lokena satkriyeran mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 36 /
sacen me bhagavan bodhiprāptasya kasyacid bodhisattvasya cīravadhāvanaśoṣaṇasīvanarajanakarma kartavyaṃ bhaven na navanavābhijātacīvararatnaiḥ prāvṛtam evātmānaṃ saṃjānīyuḥ sahacittotpādāt tathāgatājñānujñātair mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 37 /

(三六)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、あまねく十方の無量・無数・不可思議・無比・無限量の諸仏国土において、わたくしの名を聞き、平伏して五体〔投地〕の礼をもって〔わたくしを〕礼拝するであろう菩薩たちが、菩薩の行を実践しつつあるのに、神々を含む世間によって崇拝されないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(三七)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、だれかある菩薩が衣服の洗濯・乾燥・裁縫・染色の仕事をしなければならぬとして、〔菩薩たちが、そのような〕心を起こすと同時に、如来の教命によって許された極めて新しい高貴な宝石の衣服を、まさしく自分自身にまとったと感知し得ないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
35. "O Bhagavat, if, after I have obtained Bodhi, the Bodhisattvas who in immeasurable, innumerable, inconceivable, incomparable, immense Buddha countries round about in the ten quarters having heard my name, and having fallen down, shall worship me with prostrate reverence, should not, when performing the duty of Bodhisattvas, be honoured by the world and by the gods, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
36. "O Bhagavat, if, after I have obtained Bodhi, the work of dyeing, sewing, drying, washing of his cloaks should have to be performed by any Bodhisattva, and they should not perceive themselves, as quick as thought, covered by newly-produced excellent cloaks, granted to them by the Tathāgata, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:246b5-247a2
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ། ཕྱོགས་ བཅུ་ཀུན་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས། གྲངས་མ་མཆིས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། མཚུངས་པ་མ་མཆིས་པ། ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་བདག་གི་མིང་ཐོས་ལ། ཡན་ལག་ལྔའི་ཕྱག་བགྱི་བས་ཕྱག་འཚལ་བ་དང། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བསྟི་སྟང་དུ་བགྱི་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གོས་འཁྲུ་འམ། སྐེམས་སམ། འདྲུབ་བམ། འཚེད་པའི་ལས་བགྱིད་པར་གྱུར་ལ། ཆོས་གོས་རིན་པོ་ཆེ་སར་པ་ཁྲེའུ་ཚང་རིགས་བཟང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གནང་བདག་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་བགོས་པར་བདག་གིས་འཚལ་བར་མ་གྱུར་ པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe/ phyogs bcu kun tu sangs rgyas kyi zhing dpag tu ma mchis/ grangs ma mchis pa/ bsam gyis mi khyab pa/ mtshungs pa ma mchis pa/ tshad ma mchis pa dag na sems can gang dag gis bdag gi ming thos la/ yan lag lnga'i phyag bgyi bas phyag 'tshal ba dang/ de dag byang chub sems dpa'i spyad pa spyod pa na lha dang bcas pa'i 'jig rten gyis bsti stang du bgyi bar ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing de na byang chub sems dpa' gang chos gos 'khru 'am/ skems sam/ 'drub bam/ 'tshed pa'i las bgyid par gyur la/ chos gos rin po che sar pa khre'u tshang rigs bzang ba de bzhin gshegs pas gnang bdag sems bskyed ma thag tu bgos par bdag gis 'tshal bar ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(38)世尊よ、もし私が菩提を得る時一切十方の仏国土の無量無数不可思議無等無量においていかなる衆生にても、わが名を聞いて五支礼拝を以て礼拝して、彼等が菩提行を行うならば、神と共なる世界の者等に恭敬せられることとならない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (39)世尊よ、もし私が菩提を得る時、その仏国土においていずれの菩薩にても、法衣を洗い、或は乾し、或は縫い、或は調度のわざをなすに当って、宝の法衣の新しきもの黄色清浄によき種類のものにして、如来が与えられるものなどを心に生ずるや否や、分配して私が与えることとならない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301b04-07

〔第三願。使某作仏時。令我国土。自然七宝。広縦甚大曠蕩。無極自軟好。所居舎宅。被服飲食。都皆自然。皆如第六天王所居処。得是願乃作仏。不得是願終不作仏〕

第三願:『もし私が仏になったなら、私の国土は思い通りの七宝からなり、広さがとても大きく、果てしなく広々としていて、とてもすばらしいものでありますように。住まい、衣服、飲食はみな自然に(現われ)、第六天(他化自在天)の王の住む所の様でありますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:

魏訳 T360:T0360_.12.0268c28-0269a02
T0360_.12.0269a03-05

(37)設我得仏。十方無量不可思議諸仏世界諸天人民。聞我名。字。五体投地稽首作礼。歓喜信楽修菩薩行。諸天世人莫不致敬。若不爾者。不取正覚

(38)設我得仏。国中人天。欲得衣服随念即至。如仏所讃応法妙服自然在身。若有裁縫染治浣濯者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0094b21-23
T0310_.11.0094b24-26

(37)若我成仏。周遍十方無有等量諸仏刹中所有菩薩。聞我名已五体投地。以清浄心修菩薩行。若諸天人不礼敬者。不取正覚

(38)若我成仏。国中衆生所須衣服随念即至。如仏命善来比丘法服自然在体。若不爾者。不取菩提

荘厳経 T363:T0363_.12.0320b16-20
T0363_.12.0320b20-26

(29)世尊。我得菩提成正覚已。所有十方無量無辺。不可思議無等仏刹一切菩薩。聞我名号五体投地礼拝帰命。復得天上人間一切有情。尊重恭敬親近侍奉増益功徳。成就阿耨多羅三貌三菩提。

(30)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生発浄信心。為諸沙門婆羅門。染衣洗衣裁衣縫衣修作僧服。或自手作或使人作。作已迴向。是人所感。八十一生得最上衣随身豊足。於最後身来生我刹。成就阿耨多羅三藐三菩提
仏説大乗無量寿荘厳経巻上

Skt.: (F) 17.21-18.10

sacen me bhagavan bodhiprāptasya ye sattvā anyeṣu lokadhātuṣv anuttarāyāṃ samyaksaṃbodhau cittam utpādya mama nāmadheyaṃ śrutvā prasannacittā mām anusmareyus teṣāṃ ced ahaṃ maraṇakālasamaye pratyupasthite bhikṣusaṃghaparivṛtaḥ puraskṛto na puratas tiṣṭheyaṃ yad idaṃ cittāvikṣepatāyai mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 18 /
sacen me bhagavan bodhiprāptasyāprameyāsaṃkhyeyeṣu buddhakṣetreṣu ye sattvā mama nāmadheyaṃ śrutvā tatra buddhakṣetre cittaṃ preṣayeyur upapattaye kuśalamūlāni ca pariṇāmayeyus te ca tatra buddhakṣetre nopapadyerann antaśo daśabhiś cittotpādaparivartaiḥ sthāpayitvānantaryakāriṇaḥ saddharmapratikṣepāvaraṇāvṛtāṃś ca sattvān mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 19 /

(一八)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、他のもろもろの世界における衆生たちが、無上なる正等覚に向けて心を起こし、わたくしの名を聞いて、浄信の心をもってわたくしを随念するとして、もしかれらの臨終の時が到来したときに、すなわち、心が散乱しないことのために、わたくしが比丘僧団によってとりまかれ恭敬されて、〔かれらの〕面前に立たないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(一九)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、無量・無数の仏国土における衆生たちが、わたくしの名を聞いて、かしこの仏国土に生まれるために心をかけ、もろもろの善根をさし向けるとして、かれらが、――無間〔罪〕を犯した者たちと正法を誹謗するという障碍に覆われた衆生たちとを除いて――たとえ十たび心を起こすことによってでも、かしこの仏国土に生まれないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
18. "O Bhagavat, if those beings who have directed their thought towards the highest perfect knowledge in other worlds, and who, after having heard my name, when I have obtained Bodhi (knowledge) , have meditated on me with serene thoughts; if at the moment of their death, after having approached them, surrounded by an assembly of Bhikshus, I should not stand before them, worshipped by them, that is, so that their thoughts should not be troubled, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
19. "O Bhagavat, if those beings who in immeasurable and innumerable Buddha countries, after they have heard my name, when I shall have obtained Bodhi, should direct their thought to be born in that Buddha country of mine, and should for that purpose bring their stock of merit to maturity, if these should not be born in that Buddha country, even those who have only ten times repeated the thought (of that Buddha country) , barring always those beings who have committed the (five) Ānantarya sins, and who have caused an obstruction and abuse of the good Law, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:244a5-b2
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་གང་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བདག་གི་མིང་ཐོས་ཏེ་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བར་གྱུར་ལ། བདག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་དག་གལ་ཏེ་འགུམ་པའི་དུས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཚེ་བདག་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་བའི་མདུན་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཡེང་བ་མ་མཆིས་པའི་ སེམས་ཀྱིས་གནས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གྲངས་མ་མཆིས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་བདག་ གི་མིང་ཐོས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་སེམས་གཏོང་ཞིང། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བགྱིད་ན་མཚམས་མ་མཆིས་པར་བགྱིད་པ་དང། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་ཐ་ན་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ འགྱུར་བ་བཅུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sems can gang dag 'jig rten gyi khams gzhan dag tu bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub tu sems bskyed nas bdag gi ming thos te sems rab tu dang bar gyur la/ bdag rjes su dran pa de dag gal te 'gum pa'i dus nye bar gnas pa'i tshe bdag dge slong gi dge 'dun gyis yongs su bskor cing mdun du bdar ba'i mdun du 'di lta ste/ g.yeng ba ma mchis pa'i sems kyis gnas par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing grangs ma mchis dpag tu ma mchis pa dag na sems can gang dag gis bdag gi ming thos nas sangs rgyas kyi zhing der skye bar bgyi ba'i slad du sems gtong zhing/ dge ba'i rtsa ba rnams kyang yongs su bsngo bar bgyid na mtshams ma mchis par bgyid pa dang/ dam pa'i chos spong ba'i sgrib pas bsgribs pa'i sems can rnams ma gtogs par de dag tha na sems bskyed pa'i 'gyur ba bcus sangs rgyas kyi zhing der skye bar ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(18)世尊よ、もしも私が菩提を得る時或衆生等が他の世界において無上完全円満の菩提に心を起して我が名を聞いて、心が最も清澄となって我を憶念するもの等にして、もし臨終の時至りて、我は比丘の僧侶に全く囲繞せられて彼等の前に現れんに即ち(彼等が)動揺なき心を以て住することとならないその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (19)世尊よ、もし私が菩提を得る時無数無量の諸仏国土において、或衆生等が我が名を聞いてその仏国土に生れるために心を起して、諸々の徳本もまた全く廻向することをなすならば逆罪を犯せしものと誹謗正法の覆障ある衆生等を除いて彼等が少くとも心を生ずること十度することを以て、彼の仏国土に生れることとならないその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301b21-05
T0362_.12.0301b14-20
T0362_.12.0301b10-13

〔第六願。使某作仏時。令八方上下。無央数仏国。諸天人民。若善男子善女人。欲来生我国。用我故益作善。若分檀布施。遶塔焼香。散花然灯。懸雑繒綵。飯食沙門。起塔作寺。断愛欲。来生我国作菩薩。得是願乃作仏。不得是願終不作仏〕
第七願。使某作仏時。令八方上下。無央数仏国。諸天人民。若善男子善女人。有作菩薩道。奉行六波羅蜜経。若作沙門不毀経戒。断愛欲斎戒清浄。一心念欲生我国。昼夜不断絶。若其人寿欲終時。我即与諸菩薩阿羅漢。共飛行迎之。即来生我国。則作阿惟越致菩薩。智慧勇猛。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第五願。使某作仏時。令八方上下。諸無央数天人民。及蜎飛蠕動之類。若前世作悪。聞我名字。欲来生我国者。即便反政自悔過。為道作善。便持経戒。願欲生我国不断絶。寿終皆令不復泥犁禽獣薜荔。即生我国。在心所願。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

諸天人民。蜎飛蠕動之類聞我名字。莫不慈心歓喜踊躍者。皆令来生我国。得是願乃作仏。不得是願終不作仏
※第四願の続き

第六願:『もし私が仏になったなら、八方上下の無数の仏国の神々や人々あるいは善男子、善女人が、私の国に生まれたいと思い、そのゆえに、おおいに善をなしますように。布施をし、塔のまわりをめぐり、香を焚き、花を散らし、灯火を燃やし、様々な綾絹を(塔に)懸け、沙門に食事を与え、塔を建て、愛欲を断じ、きちんと斎戒をたもち、昼も夜も一日中絶えず、ひたすら私を念じるものが、みな私の国に生まれて菩薩となりますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
第七願:『もし私が仏になったなら、八方上下の無数の仏国の神々や人々あるいは善男子、善女人のうち、あるものは菩薩行をなし、六つの波羅蜜の教えをおしいただいて実行し、(また)あるいは沙門になって、教えに基づく戒を破らず、愛欲を断じ、きちんと斎戒をたもち、昼も夜も絶えず、ひたすら私の国も生まれたいと念じますように。彼らの命がまさに尽きようとする時に、私は(私の国の)菩薩や阿羅漢と一緒に飛んで行き、迎えましょう。(彼らは)すぐさま私の国に生まれ、不退転の菩薩となり、智慧あり、勇敢なものとなりますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第五願:『もし私が仏になったなら、八方上下の無数の神々や人々や飛ぶ虫・這い虫などで、前世に悪いことをしたものが、わたしの名前を聞いて私の国に生まれたいと思い、すぐさま正しさに返り、過ちを悔い、正しい行いをなし、そして教えに基づく戒をたもち、絶えず私の国に生まれることを願いますように。寿命がつきて誰ももはや地獄・鳥獣・餓鬼に(生まれ)ず、そのまま私の国に生まれ、(彼らの)願い通りになりますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

神々や人々や飛ぶ虫・這う虫などが、私の名前を聞いて、みな慈しみの心をいだき、飛び上がるほど喜びますように。(そして)みなわたしの国に生まれますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:T0361_.12.0281c02-05
T0361_.12.0281c06-09
T0361_.12.0281b29-c01

十八我作仏時。諸仏国人民有作菩薩道者。常念我浄潔心。寿終時我与不可計比丘衆。飛行迎之共在前立。即還生我国作阿惟越致。不爾者我不作仏

十九我作仏時。他方仏国人民。前世為悪。聞我名字及正為道。欲来生我国。寿終皆令不復更三悪道。則生我国在心所願不爾者我不作仏

諸天人民蠕動之類聞我名字。皆悉踊躍来生我国。不爾者我不作仏
※第十七願の続き

魏訳 T360:T0360_.12.0268a29-b02
T0360_.12.0268b03-b05
T0360_.12.0268a26-28

(19)設我得仏。十方衆生発菩提心修諸功徳。至心発願欲生我国。臨寿終時。仮令不与大衆囲遶現其人前者。不取正覚

(20)設我得仏。十方衆生聞我名号。係念我国殖。諸徳本。至心迴向欲生我国。不果遂者。不取正覚

(18)設我得仏。十方衆生至心信楽。欲生我国乃至十念。若不生者不取正覚。唯除五逆誹謗正法

如来会 T310:T0310_.11.0093c26-29
T0310_.11.0094a01-02
T0310_.11.0093c22-25

(19)若我成仏。於他刹土。有諸衆生発菩提心。及於我所起清浄念。復以善根迴向願生極楽。彼人臨命終時。我与諸比丘衆。現其人前。若不爾者。不取正覚

(20)若我成仏。無量国中所有衆生。聞説我名以己善根迴向極楽。若不生者。不取菩提

(18)若我証得無上覚時。余仏刹中諸有情類。聞我名已所有善根心心迴向願生我国。乃至十念若不生者。不取菩提。唯除造無間悪業誹謗正法及諸聖人

荘厳経 T363:T0363_.12.0319c10-14
T0363_.12.0319c14-17

(13)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生求生我刹。念吾名号発志誠心堅固不退。彼命終時。我令無数苾芻現前囲繞来迎彼人。経須臾間得生我刹。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

(14)世尊。我得菩提成正覚已。所有十方無量無辺。無数世界一切衆生。聞吾名号発菩提心。種諸善根随意求生。諸仏刹土無不得生。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 16.11-23

sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājāyeraṃs te sarve na paracittajñānakovidā bhaveyur antaśo buddhakṣetrakoṭīnayutaśatasahasraparyāpannānāṃ sattvānāṃ cittacaritaparijñānatayā mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisambudhyeyam / 9 /
sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājāyeraṃs teṣāṃ kācit parigrahasaṃjñotpadyetāntaśaḥ svaśarīre 'pi mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 10 /
sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājāyeraṃs te sarve na niyatāḥ syur yad idaṃ samyaktve yāvan mahāparinirvāṇād mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 11 /

(九)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土に生まれるであろう衆生たちが、すべて、少なくとも十万・百万・千万の仏国土に属する衆生たちの心の動きをあまねく知ることまでの、他人の心を知ることに熟知する者とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(一〇)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土に生まれるであろう衆生たちが、少なくともかれら自身の身体について、なんらかの所有の想いが起きるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(一一)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土に生まれるであろう衆生たちが、すべて、大般涅槃にいたるまで、正しい位(正性)に決定した者とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
9. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should not all be skilled in the knowledge of the thoughts of other people, so as at least to be able to know the deeds and thoughts of beings belonging to a hundred thousand niyutas of koṭīs of Buddha countries, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
10. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should form any idea of property, even with regard to their own body, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
11. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should not all be firmly established, viz. in absolute truth, till they have reached Mahāparinirvāṇa, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:243b2-5
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་ན་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་འཚལ་བ་ལ་མཁས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་ན་རང་གི་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་ན་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་ རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad tha na sangs rgyas kyi zhing bye ba khrag khrig brgya stong du gtogs pa'i sems can rnams kyi sems kyi spyod pa yongs su 'tshal bar pha rol gyi sems 'tshal ba la mkhas par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad tha na rang gi lus la yongs su 'dzin pa'i 'du shes 'ga' zhig skyed na yang de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ / bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad yongs su mya ngan las 'das pa chen po'i bar du 'di lta ste/ yang dag pa nyid la nges par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(9)世尊よ、もしも私のその仏国土に生れるであろう所のすべての衆生が少くとも百千千万億の仏国土に属する所の衆生等の心行を全く知ることを得る他心通を得ないその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (10)世尊よ、もしも私のその仏国土に生れるであろう所のすべての衆生が少くとも自己の身に全く執着する思いの少しにても生することとなるならばまたその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (11)世尊よ、もしも私のその仏国土に生れるであろう所のすべての衆生が完全大涅槃に至るまで以下のごとくであって正性を証せない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301c14-16
T0362_.12.0301c17-20

第十願使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢。皆同一心。所念所欲。言者予相知意。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第十一願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢。皆無有淫泆之心。終無念婦女意。終無有瞋怒愚痴者。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第十願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩・阿羅漢が心に思うことがみな同じで、言おうとすることは、お互いあらかじめその意を知りますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第十一願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩・阿羅漢はみな淫らな心を持たず、女性に思いをかけることがまったくなく、(また)怒りや愚かさをもつものがまったくいませんように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:T0361_.12.0281a29-b01
T0361_.12.0281b06-07
T0361_.12.0281b08-09

七我作仏時。人民有来生我国者。不悉知他人心中所念者。我不作仏

十我作仏時。我国中人民有愛欲者。我不作仏

十一我作仏時。我国中人民住止尽般泥洹。不爾者我不作仏

魏訳 T360:T0360_.12.0268a03-05
T0360_.12.0268a09-10
T0360_.12.0268a11-12

(8)設我得仏。国中人天。不得見他心智。下至知百千億那由他諸仏国中衆生心念者。不取正覚

(10)設我得仏。国中人天。若起想念貪計身者。不取正覚

(11)設我得仏。国中人天。不住定聚。必至滅度者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0093b28-c01
T0310_.11.0093c05-06
T0310_.11.0093c07-08

(8)若我成仏。国中有情無他心智。乃至不知億那由他百千仏国土中有情心行者。不取正覚

(10)若我成仏。国中有情起於少分我我所想者。不取菩提

(11)若我成仏。国中有情若不決定成等正覚証大涅槃者。不取菩提

荘厳経 T363:T0363_.12.0319b17-20
T0363_.12.0319b20-23
T0363_.12.0319b23-26

(6)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。一切皆得他心通。善能了知百千倶胝那由他衆心心所法。悉皆令得阿耨多羅三貌三菩提。

(7)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。一切皆得住正信位。離顛倒想堅固修習。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

(8)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。所修正行善根無量。遍円寂界而無間断。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 17.13-20

sacen me bhagavan bodhiprāptasya tasmin buddhakṣetre sattvānām akuśalasya nāmadheyam api bhaven mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 16 /
sacen me bhagavan bodhiprāptasya nāprameyeṣu buddhaksetreṣv aprameyāsaṃkhyeyā buddhā bhagavanto nāmadheyaṃ parikīrtayeyur na varṇaṃ bhāṣeran na praśaṃsām abhyudīrayeyur na samudīrayeyur mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 17 /

(一六)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、かの仏国土における衆生たちのなかに、不善の名さえもあるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(一七)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、無量の仏国土における無量・無数の仏・世尊たちが、〔わたくしの〕名を称讃せず、讃嘆を説かず、賞讃を宣揚せず、高揚しないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
16. "O Bhagavat, if, for the beings in this Buddha country of mine, after I have obtained Bodhi, even the name of sin should exist, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
17. "O Bhagavat, if immeasurable and innumerable blessed Buddhas in immeasurable Buddha countries do not glorify my name, after I have obtained Bodhi (knowledge); if they do not preach my fame and proclaim my praise, and utter it together, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:244a3-5
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་དགེ་བའི་མིང་མཆིས་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མ་མཆིས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་མིང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པར་མ་གྱུར་ཏམ། བསྔགས་པ་མི་རྗོད་ དམ། བསྟོད་པ་མི་རྗོད་དམ། གྲགས་པ་མི་རྗོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing de na sems can rnams la mi dge ba'i ming mchis par gyur na yang de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing dpag tu ma mchis pa dag na sangs rgyas bcom ldan 'das grangs ma mchis dpag tu ma mchis pa dag ming yongs su brjod par ma gyur tam/ bsngags pa mi rjod dam/ bstod pa mi rjod dam/ grags pa mi rjod pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(16)世尊よ、もしも私が菩提を得る時その仏国土において衆生等が不善の名あることとなるならばまたその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (17)世尊上、もしも私が菩提を得る時無量の仏国土等における無量無数の仏陀世尊等が我が名を全く云うこととならないか讃歎を発言しないか、称讃を言はないか又は名称を称することとならないその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301c21-23
T0362_.12.0301b08-10

〔第十二願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢。皆令心相敬愛。終無相嫉憎者。得是願乃作仏。不得是願終不作仏〕

第四願。使某作仏時。令我名字。皆聞八方上下無央数仏国。皆令諸仏。各於比丘僧大坐中。説我功徳国土之善。
※続きは第五願の次

第十二願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩・阿羅漢がみな敬愛しあい、決して憎しみあいませんように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第四願:『もし私が仏になったなら、私の名前が、八方上下の無数の仏国のどこでも知れわたりますように。仏たちがみなそれぞれ比丘たちの大会座(えざ)において、私の功徳と国土の素晴らしさを説き、
支謙 T361:T0361_.12.0281b25-26
T0361_.12.0281b27-29

〔十六我作仏時。国中人民皆使莫有悪心。不爾者我不作仏〕

十七我作仏時。令我名聞八方上下無数仏国。諸仏各於弟子衆中。歎我功徳国土之善。
※続きは第十九願の次

魏訳 T360:T0360_.12.0268a22-23
T0360_.12.0268a24-25

(16)設我得仏。国中人天。乃至聞有不善名者。不取正覚

(17)設我得仏。十方世界無量諸仏。不悉諮嗟称我名者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0093c18-19
T0310_.11.0093c20-21

(16)若我成仏。国中衆生若有不善名者。不取正覚

(17)若我成仏。彼無量刹中無数諸仏。不共諮嗟称歎我国者。不取正覚

荘厳経 T363:T0363_.12.0319c06-10

(12)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。無不善名。聞無量無数諸仏刹土。無名無号無相無形。無所称讃。而無疑謗身心不動。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 19.4-19

sacen me bhagavan bodhiprāptasya tadbuddhakṣetre ye bodhisattvāḥ pratyājātā bhaveyus te sarva ekapurobhaktenānyāni buddhakṣetrāṇi gatvā bahūni buddhaśatāni bahūni buddhasahasrāṇi bahūni buddhaśatasahasrāṇi bahvīr buddhakoṭīr yāvad bahūni buddhakoṭīniyutaśatasahasrāṇi nopatiṣṭheran sarvasukhopadhānair yad idaṃ buddhānubhāvena mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 22 /
sacen me bhagavan bodhiprāptasya tatra buddhakṣetre ye bodhisattvā yathārūpair ākārair ākāṃkṣeyuḥ kuṣalamūlāny avaropayituṃ yad idaṃ suvarṇena vā rajatena vā maṇimuktāvaiḍūryaśaṅkhaśilāpravāḍasphaṭikamusāragalvalohitamuktāśmagarbhādīnāṃ vānyatamānyatamaiḥ sarvaratnair vā sarvapuṣpagandhamālyavilepanacūrṇacīvaracchatradhvajapatākāpradīpair vā sarvanṛtyagītavādyair vā teṣāṃ cet tathārūpā ākārāḥ sahacittotpādān na prādurbhaveyur mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 23 /

(二二)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、かの仏国土に生まれた者となるであろう菩薩たちが、すべて、仏の威力によってであるが、一〔朝〕食前の間に、他のもろもろの仏国土に行って、百の多くの仏たち、千の多くの仏たち、十万の多くの仏たち、千万の多くの仏たち、ないし十万・百万・千万の多くの仏たちに、安楽に必要な一切のものをもって仕えないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(二三)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、かしこの仏国土の菩薩たちが、どのような形の様相をもってしてでも、すなわち、金や、銀や、宝珠・真珠・瑠璃・貝殻石・珊瑚・水晶・琥珀・赤真珠・碼碯などや、その他一切の宝石の中のいずれかのものや、一切の花・香料・花環・塗油・抹香・衣服・傘蓋・幢・幡・灯明や、一切の舞踊・歌・器楽をもってしてでも、もろもろの善根を植えようと欲するとして、もしそのような形の様相が、かれらの心を起こすと同時に現れてこないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
21. "O Bhagavat, if the Bodhisattvas who are born in that Buddha country of mine, after I have obtained Bodhi, should not all be able, after having gone to other Buddha countries, after their one morning-meal, to worship many hundreds of Buddhas, many thousands of Buddhas, many hundred thousands of Buddhas, many koṭīs of Buddhas, &c., till up to many hundred thousand niyutas of koṭīs of Buddhas, with objects which give every kind of pleasure, and this through the grace of the Buddha, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
22. "O Bhagavat, if those Bodhisattvas in that Buddha country of mine, after I have obtained Bodhi, should wish their stock of merit to grow in the following shapes, viz. either in gold, in silver, in jewels, in pearls, in beryls, in shells, in stones, in corals, in crystal, in amber, in red pearls, in diamond, &c., or in any one of the other jewels; or in all kinds of perfumes, in flowers, in garlands, in ointment, in incense-powder, in cloaks, in umbrellas, in flags, in banners, or in lamps; or in all kinds of dancing, singing, and music;—and if such gifts should not appear for them, from being produced as soon as thought of, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:244b7-245a5
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྔ་དྲོ་གཅིག་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དག་ཏུ་མཆིས་ལ། སངས་རྒྱས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང། སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དང། སངས་རྒྱས་ བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དང། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་ནས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བགྱིད་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། གསེར་རམ། དངུལ་ལམ། ནོར་བུའམ། མུ་ཏིག་གམ། བཻ་དཱུརྱར་འམ། དུང་ངམ། མེན་ཤེལ་ལམ། བྱི་རུ་ འམ། ཤེལ་ལམ། སྤུག་གམ། རྡོའི་སྙིང་པོའམ། མུ་ཏིག་དམར་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་འམ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་དམ། མེ་ཏོག་དང། སྤོས་དང། ཕྲེང་བ་དང། བྱུག་པ་དང། བདུག་པ་དང། ཕྱེ་མ་དང། གོས་དང། གདུགས་དང། རྒྱལ་མཚན་དང། བ་དན་ དང། མར་མེ་ཐམས་ཅད་དང། གླུ་དང། གར་དང། རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲའམ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་འཚལ་བར་གྱུར་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྲུན་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་བྱུང་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad snga dro gcig bzhin sangs rgyas kyi zhing gzhan dag tu mchis la/ sangs rgyas brgya phrag mang po dang/ sangs rgyas stong phrag mang po dang/ sangs rgyas brgya stong phrag mang po dang/ sangs rgyas bye ba phrag mang po nas sangs rgyas bye ba khrag khrig brgya stong phrag mang po dag la 'di lta ste/ sangs rgyas kyi mthus bde bar sbyar ba thams cad kyis bsnyen bkur bgyid par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing de na byang chub sems dpa' de dag 'di lta ste/ gser ram/ dngul lam/ nor bu'am/ mu tig gam/ bai dūryar 'am/ dung ngam/ men shel lam/ byi ru 'am/ shel lam/ spug gam/ rdo'i snying po'am/ mu tig dmar po la sogs pa gang yang rung ba 'am/ rin po che thams cad dam/ me tog dang/ spos dang/ phreng ba dang/ byug pa dang/ bdug pa dang/ phye ma dang/ gos dang/ gdugs dang/ rgyal mtshan dang/ ba dan dang/ mar me thams cad dang/ glu dang/ gar dang/ rol mo'i dbyangs sgra'am rnam pa ji lta bu dag 'tshal bar gyur nas dge ba'i rtsa ba rnams bskrun pa rnam pa de lta bu de dag sems bskyed ma thag tu gal te de dag la byung bar ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(22)世尊よ、もし私が菩提を得る時、かの仏国土に生れた衆生等のすべてが每朝他の諸仏国土に到って多数百の仏陀と多数百千の仏陀と多数千万の仏陀と多数千万の仏陀より、多数百千千万億の仏陀等に対して即ち仏陀の力によって一切の安楽行を以て奉事することとならないその間は、私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (23)世尊よ、もし私が菩提を得る時その仏国土における菩薩等は、かくのごとく金、或は銀、或は玉、或は真珠、或は瑠璃、或は法螺貝、或は水晶、或は珊瑚、或は硝子、或は白珊瑚、或は金剛石、或は赤真珠等いずれにてもよし、或はすべての宝、又は華と、香と、鬘と、香油と、線香と、塗香と、衣服と、傘蓋と、勝幢と、旗と、一切の灯明と、歌舞と、音楽の音声、或はいかなる種類のものを求めて、諸々の徳本を増長するかくのごとき種類に対して彼等は心を生ずるや否や、もし彼等に得られることとならないその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0301c24-28
T0362_.12.0301c29-0302a03

第十三願。使某作仏時。令我国中諸菩薩。欲共供養八方上下。無央数諸仏。皆令飛行。即到欲得自然万種之物。即皆在前。持用供養諸仏。悉皆遍已後。日未中時。即飛行還我国。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

〔第十四願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢欲飯時。即皆自然七宝鉢中。有自然百味飯食在前。食已自然去。得是願乃作仏。不得是願終不作仏〕

第十三願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩がみんなで八方上下の無数の仏を供養しようと思いますように。みな飛んで行って、すぐさま(諸仏のもとに)着きますように。(彼らが、)自然に(生じる)あらゆる種類の物を得たいと思えば、なんでもすぐさま目の前に現われ、それで仏たちを供養して、(仏たちを)みな一巡りしたあと、午前のうちに私の国に飛んで戻って来ますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第十四願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩や阿羅漢たちが食事をしようとするとき、自然に生じた七宝の鉢の中に自然に生じた様々な味の食べ物が目の前に現われ、食べ終われば、すっと消えますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:T0361_.12.0281c14-17
T0361_.12.0281c18-20

二十二我作仏時。我国諸菩薩。欲共供養八方上下無数諸仏。皆令飛行。欲得万種自然之物。則皆在前。持用供養諸仏。悉遍已後日未中則還我国。不爾者我不作仏

二十三我作仏時。我国諸菩薩欲飯時。則七宝鉢中。生自然百味飲食在前。食已鉢皆自然去。不爾者我不作仏

魏訳 T360:T0360_.12.0268b15-17
T0360_.12.0268b18-20

(23)設我得仏。国中菩薩。承仏神力供養諸仏。一食之頃不能遍至無量無数億那由他諸仏国者。不取正覚

(24)設我得仏。国中菩薩。在諸仏前現其徳本。諸所求欲供養之具。若不如意者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0094a11-13
T0310_.11.0094a14-16

(23)若我成仏。国中菩薩毎於晨朝。供養他方乃至無量億那由他百千諸仏。以仏威力即以食前還到本国。若不爾者不取菩提

(24)若我成仏。於彼刹中諸菩薩衆。所須種種供具。於諸仏所殖諸善根。如是色類不円満者不取菩提

荘厳経 T363:T0363_.12.0319c25-28
T0363_.12.0320a02-07

(17)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。於一切処承事供養無量百千倶胝那由他諸仏。種諸善根。随意所求無不満願。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

(19)世尊。我得菩提成正覚已。我居宝刹所有菩薩。発勇猛心運大神通。往無量無辺無数世界諸仏刹中。以真珠瓔珞。宝蓋幢幡。衣服臥具。飲食湯薬。香華伎楽。供養承事迴求菩提。速得成就阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 18.11-19.3

sacen me bhagavan bodhiprāptasya tatra buddhakṣetre ye bodhisattvāḥ pratyājāyeraṃs te sarve na dvātriṃśatā mahāpuruṣalakṣaṇaiḥ samanvāgatā bhaveyur mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 20 /
sacen me bhagavan bodhiprāptasya tatra buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājātā bhaveyus te sarve naikajātipratibaddhāḥ syur anuttarāyāṃ samyaksaṃbodhau sthāpayitvā praṇidhānaviśeṣāṃs teṣām eva bodhisattvānāṃ mahāsattvānāṃ mahāsaṃnāhasaṃnaddhānāṃ sarvalokārthasaṃnaddhānāṃ sarvalokārthābhiyuktānāṃ sarvalokaparinirvāpitābhiyuktānāṃ sarvalokadhātuṣu bodhisattvacaryāṃ caritukāmānāṃ sarvabuddhān satkartukāmānāṃ gaṅgānadīvālukāsamān sattvān anuttarāyāṃ samyaksaṃbodhau pratiṣṭhāpakānāṃ bhūyaś cottaricaryābhimukhānāṃ samantabhadracaryāniyatānāṃ mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim
abhisaṃbudhyeyam / 21 /

(二〇)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、かしこの仏国土に生まれるであろう菩薩たちが、すべて、偉大な人物のもつ三十二の特相をそなえた者とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(二一)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、かしこの仏国土に生まれた者となるであろう衆生たちが、――大いなる鎧を身にまとい、一切の世間〔の人々〕の利益のために〔鎧を〕身にまとい、一切の世間の利益のために専心し、一切の世間を般涅槃せしめるために専心し、一切の世界において菩薩の行を実践しようと欲し、一切の仏たちを崇拝しようと欲し、ガンジス河の砂に等しい衆生たちを無上なる正等覚に安立させ、さらにその上の行に向かい、サマンタバドラ(普賢)の行に決定しているこれら菩薩・大士たちの、特別な諸誓願〔がある場合〕を除いて――すべて、無上なる正等覚に向けて、一生だけ〔ここに〕つながれた者(一生所繋)とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
20. "O Bhagavat, if those beings who have been born in that Buddha country of mine, after I have obtained Bodhi, should not all be bound to one birth only, before reaching the highest perfect knowledge, barring always the special prayers of those very noble-minded Bodhisattvas who have put on the whole armour (of the Law), who understand the welfare of all beings, who are devoted to all beings, who work for the attainment of Nirvāṇa of all beings, who wish to perform the duty of a Bodhisattva in all worlds, who wish to serve all Buddhas, and to bring beings, in number like grains of sand of the river Gaṅgā, to the highest perfect knowledge, and who besides are turned towards the higher practice and perfect in the practice of Samantabhadra discipline, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:244b2-7
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ ཅད་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་ གྱུར་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་གོ་ཆ་བགོས་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འཚལ་བ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕུ་དུད་བགྱི་བར་འཚལ་བ། སེམས་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པར་འཚལ་བ་ཡང་གོང་མའི་སྤྱོད་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ། ཀུན་ཏུ་ བཟང་པོའི་སྤྱོད་པས་ངེས་པར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱི འོ། །

bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad skyes bu chen po'i mtshan sum cu rtsa gnyis dang ldan par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa/ byang chub sems dpa' sems dpa' chen po go cha chen po bgos pa/ /'jig rten thams cad kyi don du go cha bgos pa/ 'jig rten thams cad kyi don la brtson pa/ 'jig rten thams cad yongs su mya ngan las bzla ba la mngon par brtson pa/ 'jig rten gyi khams thams cad du byang chub sems dpa'i spyad pa spyod par 'tshal ba/ sangs rgyas thams cad la phu dud bgyi bar 'tshal ba/ sems can gang gā'i klung gi bye ma snyed bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub la dgod par 'tshal ba yang gong ma'i spyod pa la mngon du phyogs pa/ kun tu bzang po'i spyod pas nges par byung ba rnams kyi smon lam gyi khyad par ma gtogs par de dag thams cad bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub tu skye ba gcig gis thogs par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi 'o/ /
(20)世尊よ、もし私が菩提を得る時その仏国土において生れた所の衆生のすべてが大人の三十二相を具えることとならないその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (21)世尊よ、もし私が菩提を得る時、その仏国土に生れた所の衆生等が菩薩摩訶薩の大甲胄を着け、一切世界のために甲冑を着け、一切世界のために精進し、一切世界を全く涅槃に入らしめるために大いに精進し、一切世界において菩薩行を行わんことを願い、一切仏陀を恭敬せんことを求め恒河沙数の衆生を無上完全円満の菩提に立たしめんことを願い又向上の修行に明かに向い、普賢の行によって定生ずる等の特別の誓願を除いて、彼等のすべては無上完全円満の菩提に一生の中に成就することとならない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0302a04-06

第十五願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩身。×××××三十二相。八十種好。皆令如仏。得是願乃作仏。不得是願終不作仏
※「×」→§26の「皆紫磨金色」

第十五願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩たちの体は××××××××××××、(仏のもつ)三十二の身体的特徴と八十の(身体的)美点をもっていて、みな仏のようでありますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:T0361_.12.0281c12-13
T0361_.12.0281c10-11

二十一我作仏時。我国諸菩薩。不悉三十二相者。我不作仏

二十我作仏時。我国諸菩薩不一生等。置是余願功徳。不爾者我不作仏

魏訳 T360:T0360_.12.0268b06-08
T0360_.12.0268b08-14

(21)設我得仏。国中人天。不悉成満三十二大人相者。不取正覚

(22)設我得仏。他方仏土諸菩薩衆来生我国。究竟必至一生補処。除其本願自在所化。為衆生故被弘誓鎧。積累徳本度脱一切。遊諸仏国修菩薩行。供養十方諸仏如来。開化恒沙無量衆生。使立無上正真之道。超出常倫。諸地之行。現前修習普賢之徳。若不爾者不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0094a03-04
T0310_.11.0094a05-10

(21)若我成仏。国中菩薩皆不成就三十二相者。不取菩提

(22)若我成仏。於彼国中。所有菩薩於大菩提。咸悉位階一生補処。唯除大願諸菩薩等。為諸衆生被精進甲。勤行利益修大涅槃。遍諸仏国行菩薩行。供養一切諸仏如来。安立。洹沙衆生住無上覚。所修諸行復勝於前。行普賢道而得出離。若不爾者不取菩提

荘厳経 T363:T0363_.12.0319c18-20
T0363_.12.0319c20-25

(15)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。皆具三十二種大丈夫相。一生令得阿耨多羅三藐三菩提。

(16)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。若有大願未欲成仏為菩薩者。我以威力。令彼教化一切衆生。皆発信心。修菩提行。普賢行。寂滅行。浄梵行最勝行。及一切善行。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 19.20-20.6

sacen me bhagavan bodhipraptasya tatra buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājātā bhaveyus te sarve na sarvajñatāsahagatāṃ dharmāṃ kathām kathayeyur mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 24 /
sacen me bhagavan bodhiprāptasya tatra buddhakṣetre bodhisattvānām evaṃ cittam utpādyeta yan nv ihaiva vayaṃ lokadhātau sthitvāprameyāsaṃkhyeyesu buddhakṣetreṣu buddhān bhagavataḥ satkuryāmo gurukuryāmo mānayemaḥ pūjayemo yad idaṃ cīvarapiṇḍapātaśayanāsanaglānapratyayabhaiṣajyapariṣkāraiḥ puṣpadhūpagandhamālyavilepaṇacūrṇacīvaracchatradhvajapatākābhir nānāvidhanṛttagītavāditaratnavarṣair iti teṣāṃ cet te buddhā bhagavantaḥ sahacittotpādāt tan na pratigṛhṇīyur yad idam anukampām upādāya mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 25 /

(二四)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、かしこの仏国土に生まれた者となるであろう衆生たちが、すべて、一切智者たることのそなわった法の話を語らないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(二五)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、かしこの仏国土における菩薩たちに、〈われわれはまさにこの世界にいて、衣服・飲食物・臥座具・病人に必須の医薬という〔四〕必需品や、花・薫香・香料・花環・塗油・抹香・衣服・傘蓋・幢・幡や、種々な種類の舞踊・歌・器楽・宝の雨をもってであるが、無量・無数の諸仏国土における仏・世尊たちを崇拝し、尊重し、尊敬し、供養したい〉という心が起きたとして、もしかれらにその心が起きると同時に、かの仏・世尊たちが、すなわち憐愍を起こして、それを受けいれないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
23. "O Bhagavat, if those beings who are born in that Buddha country of mine, after I have obtained Bodhi, should not all recite the story of the Law which is accompanied by omniscience, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
24. "O Bhagavat, if the Bodhisattvas in that Buddha country of mine, after I have obtained Bodhi, should think thus: May we, remaining in this world, honour revere, esteem, and worship the blessed Buddhas in immeasurable and innumerable Buddha countries, viz. with cloaks, alms-bowls, beds, stools, refreshments, medicines, utensils, with flowers, incense, lamps, perfumes, garlands, ointment, powder, cloaks, umbrellas, flags, banners, with different kinds of dancing, singing, and music, and with showers of jewels,—and if the blessed Buddhas should not accept them, when they are produced as soon as thought of, viz. from compassion, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:245a5-b2
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བཀའ་མཆིད་མཆི་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་གནས་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ ཞིང་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ན་བཟའ་དང། ཞལ་ཟས་དང། གཟིམས་ཆ་དང། སྙུན་གྱི་གསོས་སྨན་དང། ཡོ་བྱད་རྣམས་དང། མེ་ཏོག་དང། བདུག་པ་དང། སྤོས་དང། ཕྲེང་བ་དང། བྱུག་པ་དང། ཕྱེ་མ་དང། ན་བཟའ་དང། གདུགས་དང། རྒྱལ་མཚན་དང། བ་དན་རྣམས་དང། གླུ་དང། གར་དང། སིལ་སྙན་དང། རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཆར་རྣམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་དུ་བགྱི་བ་དང། བླ་མར་བགྱི་བ་དང། རིམ་གྲོར་བགྱི་བ་དང། མཆོད་པར་བགྱི་བར་སེམས་བསྐྱེད་ལ། དེ་དག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་ མ་ཐག་ཏུ་གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། མཆོད་པ་དེ་དག་བཞེས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad thams cad mkhyen pa nyid dang ldan pa'i chos kyi bka' mchid mchi bar ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing de na byang chub sems dpa' dag 'di snyam du bdag cag 'jig rten gyi khams 'di na gnas bzhin du sangs rgyas kyi zhing grangs med dpag tu med pa dag tu sangs rgyas bcom ldan 'das rnams la 'di lta ste/ na bza' dang/ zhal zas dang/ gzims cha dang/ snyun gyi gsos sman dang/ yo byad rnams dang/ me tog dang/ bdug pa dang/ spos dang/ phreng ba dang/ byug pa dang/ phye ma dang/ na bza' dang/ gdugs dang/ rgyal mtshan dang/ ba dan rnams dang/ glu dang/ gar dang/ sil snyan dang/ rin po che rnam pa tha dad pa'i char rnams kyis bsti stang du bgyi ba dang/ bla mar bgyi ba dang/ rim gror bgyi ba dang/ mchod par bgyi bar sems bskyed la/ de dag gis sems bskyed ma thag tu gal te 'di ltar sangs rgyas bcom ldan 'das de dag gis thugs brtse ba nye bar bzung ste/ mchod pa de dag bzhes par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(24)世尊よ、もし私が菩提を得る時その仏国土に生れた衆生のいずれも皆一切智を具える所の法の宣言をなすこととならないその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (25)世尊よ、もし私が菩提を得る時その仏国土における菩薩等はかく思いまして、我等はこの世界に居ながらにして、 無数無量の仏国土等において、諸仏世尊等に対してかくのごとく、即ち、衣服と、飲食と、臥具と、医療の薬剤と、諸道具と、花と、線香と、香と、鬘と、香油と、塗香と、衣服と、傘蓋と、勝幢と、諸旗と、歌舞と、音楽と、諸種の宝の雨等を以て、恭敬と、尊重と、奉事と、供養をなす心を起して、彼等が心を起すや否や、もしもこのように諸仏世尊が悲心を以て摂取して、これらの供養を受け給うこととならない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0302a07-09
T0362_.12.0302a13-15

第十六願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢。語者如三百鍾声。説経行道皆如仏。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

〔第十八願。使某作仏時。令我智慧説経行道。十倍於諸仏。得是願乃作仏。不得是願終不作仏〕

第十六願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩や阿羅漢たちが語るとき、(その声が)三百の鐘の音のようであり、仏と同じように教えを説き、仏道を行いますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第十八願:『もし私が仏になったなら、智慧で教えを説き、仏道を行ずることに関して(他の)仏たちより十倍すぐれていますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:T0361_.12.0281c21-22

二十四我作仏時。我国諸菩薩説経行道不如仏者。我不作仏。

魏訳 T360:T0360_.12.0268b21-22

(25)設我得仏。国中菩薩不能演説一切智者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0094a17-18

(25)若我当成仏時。国中菩薩説諸法要。不善順入一切智者。不取菩提

荘厳経 T363:T0363_.12.0319c28-0320a02
T0363_.12.0320a07-20

(18)世尊。我得菩提成正覚已。我刹土中所有菩薩。皆得成就一切智慧。善談諸法秘要之義。不久速成阿耨多羅三藐三菩提。

〔(20)世尊。我得菩提成正覚已。我居宝刹所有菩薩。発大道心。欲以真珠瓔珞。宝蓋幢幡衣服臥具。飲食湯薬。香華伎楽。承事供養他方世界無量無辺諸仏世尊。而不能往。我於爾時以宿願力。令彼他方諸仏世尊。各舒手臂至我刹中受是供養。令彼速成阿耨多羅三藐三菩提。(21)世尊。我得菩提成正覚已。我居宝刹所有菩薩。随自意楽不離此界。欲以真珠瓔珞。宝蓋幢幡。衣服臥具。飲食湯薬。香華伎楽。供養他方無量諸仏。又復思惟。如仏展臂至此受供。劬労諸仏令我無益。作是念時。我以神力。令此供具自至他方諸仏面前。一一供養。爾時菩薩。不久悉成阿耨多羅三藐三菩提。〕

Skt.: (F) 15.17-16.10

sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājātās te cet sarve narddhivaśitāparamapāramitāprāptā bhaveyur antaśa ekacittakṣaṇalavena buddhakṣetrakoṭīniyutaśatasahasrātikramaṇatayāpi mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 5 /
sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājātā bhaveyus te cet sarve na jātismarāḥ syur antaśaḥ kalpakoṭīniyutaśatasahasrānusmaraṇatayāpi mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 6 /
sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājāyeraṃs te sarve na divyasya cakṣuṣo lābhino bhaveyur antaśo lokadhātukoṭīnayutaśatasahasradarśanatayāpi mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 7 /
sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre ye sattvāḥ pratyājāyeraṃs te sarve na divyasya śrotrasya lābhino bhaveyur antaśo buddhakṣetrakoṭīnayutaśatasahasrād api yugapat saddharmaśravaṇatayā mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 8 /

(五)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土に生まれた衆生たちが、すべてもし、少なくとも一心の刹那・瞬間に十万・百万・千万の仏国土を越えていくことまでの、押通の自在の最高の完成に到達した者とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(六)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土に生まれた者となるであろう衆生たちが、すべてもし、少なくとも十万・百万・千万劫を随念することまでの、〔前〕生を想起する者とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(七)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土に生まれるであろう衆生たちが、すべて、少なくとも十万・百万・千万の世界を見ることまでの、天の眼(天眼)を得る者とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(八)もしも、世尊よ、かのわたくしの仏国土に生まれるであろう衆生たちが、すべて、少なくとも十万・百万・千万の仏国土から同時に正法を聞くことまでの、天の耳(天耳)を得る者とならないようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
5. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should not be possessed of the highest Pāramitās of miraculous power and self-control, so that they could at least in the shortest moment of one thought step over a hundred thousand niyutas of koṭīs of Buddha countries, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
6. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should not all be possessed of the recollection of their former births, so as at least to remember a hundred thousand niyutas of koṭīs of kalpas, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
7. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should not all acquire the divine eye, so as at least to be able to see a hundred thousand niyutas of koṭīs of worlds, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
8. "O Bhagavat, if in that Buddha country of mine the beings who are born there should not all acquire the divine ear, so as at least to be able to hear at the same time the good Law from a hundred thousand niyutas of koṭīs of Buddha countries, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:243a5-b2
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་ན་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཚེ་རབས་དྲན་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་ བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མཐོང་བའི་ལྷའི་ མིག་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཅིག་ཅར་ཆོས་ཉན་པའི་ལྷའི་རྣ་བ་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་ན་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་འཚལ་བ་ལ་མཁས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐ་ན་རང་གི་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་ན་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad tha na bskal pa bye ba khrag khrig brgya stong rjes su dran pa'i tshe rabs dran par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad tha na 'jig rten gyi khams bye ba khrag khrig brgya stong mthong ba'i lha'i mig thob par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag gi sangs rgyas kyi zhing der sems can gang dag skyes par gyur pa de dag thams cad tha na sangs rgyas kyi zhing bye ba khrag khrig brgya stong du cig car chos nyan pa'i lha'i rna ba thob par ma gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(5)世尊よ、もしも私のその仏国土に生れることとなるであろうすべての衆生等にして、もしも少くとも心を以て一瞬時に、百千千万億の仏国土を過ぐる所の神通自在の彼岸に達せない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭に成仏致しませぬ。 (6)世尊よ、もしも私のその仏国土において生れるであろう所のすべての衆生が少くとも百千千万億劫を憶念する宿命智を得ることとならない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (7)世尊よ、もしも私の仏国土に生れるであろう所のすべての衆生が少くとも百千千万億の世界を見る所の天眼通を得ない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (8)世尊よ、もしも私のその仏国土に生れるであろう所のすべての衆生が少くとも百千千万億の仏国土において一時に法を聞き得る天耳通を得ない、その間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0302a10-11
T0362_.12.0302b01-05
T0362_.12.0302a10-12

飛行十倍。
※第十七願中

第二十二願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢。皆智慧勇猛。自知前世億万劫時。宿命所作。善悪却知。無極皆洞視徹。知十方去来現在之事。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第十七願。使某作仏時。令我洞視徹聴。××××勝於諸仏。得是願乃作仏。不得是願終不作仏
※「×」→本§の「飛行十倍」

飛行すること

第二十二願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩・阿羅漢はみな智慧あり、勇敢で、彼らが億万劫の過去世以来、過去の生存においてなした善悪の行為を自分で知っており、将来のことも果てしなく知っており、みな、十方の過去・未来・現在のことを見通し、はっきり知りますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第十七願:『もし私が仏になったなら、(他の)仏たちよりも十倍すぐれて(一切を)見通し、(あらゆる音を)はっきり聞き分け、××××××ができますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:T0361_.12.0281b02-03
T0361_.12.0281a24-26
T0361_.12.0281a27-28
T0361_.12.0281b04-05

八我作仏時。我国中人民不悉飛者。我不作仏

五我作仏時。人民有来生我国者。皆自推所従来生本末所従来十億劫宿命。不悉知念所従来生。我不作仏

六我作仏時。人民有来生我国者。不悉徹視。我不作仏

九我作仏時。我国中人民不悉徹聴者。我不作仏

魏訳 T360:T0360_.12.0268a06-08
T0360_.12.0267c25-26
T0360_.12.0267c27-28
T0360_.12.0267c29-0268a02

(9)設我得仏。国中人天。不得神足。於一念頃下至不能超過百千億那由他諸仏国者。不取正覚

(5)設我得仏。国中人天。不悉識宿命。下至知百千億那由他諸劫事者。不取正覚

(6)設我得仏。国中人天。不得天眼。下至見百千億那由他諸仏国者。不取正覚

(7)設我得仏。国中人天。不得天耳。下至聞百千億那由他諸仏所説。不悉受持者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0093c02-04
T0310_.11.0093b22-23
T0310_.11.0093b24-25
T0310_.11.0093b26-27

(9)若我成仏。国中有情不獲神通自在波羅蜜多。於一念頃不能超過億那由他百千仏刹者。不取正覚

(5)若我成仏。国中有情不得宿念。下至不知億那由他百千劫事者。不取正覚

(6)若我成仏。国中有情若無天眼。乃至不見億那由他百千仏国土者。不取正覚

(7)若我成仏。国中有情不獲天耳。乃至不聞億那由他百千踰繕那外仏説法者。不取正覚

荘厳経 T363:T0363_.12.0319b07-10
T0363_.12.0319b10-14
T0363_.12.0319b14-17

(3)世尊。我得菩提成正覚已。十方世界所有衆生。令生我刹得大神通。経一念中周遍巡歴百千倶胝那由他仏刹。供養諸仏深植善本。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

(4)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。一切皆得宿命通。能善観察百千倶胝那由他劫過去之事。悉皆令得阿耨多羅三貌三菩提。

(5)世尊。我得菩提。成正覚已。所有衆生令生我刹。一切皆得清浄天眼。能見百千倶胝那由他世界麁細色相。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 16.24-17.5

sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre 'nuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbuddhasya kaścid eva sattvaḥ śrāvakānāṃ gaṇānām adhigacched antaśas trisāhasramahāsāhasraparyāpannā api sarvasattvāḥ pratyekabuddhabhūtāḥ kalpakoṭīniyutaśatasahasram api gaṇayanto mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 12 /
sacen me bhagavann anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbuddhasya tasmin buddhakṣetre prāmāṇikī me prabhā bhaved antaśo buddhakṣetrakoṭīnayutaśatasahasrapramāṇenāpi mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 13 /

(一二)もしも、世尊よ、わたくしがかの仏国土において、無上なる正等覚をさとったときに、たとえ三千大千〔世界〕に属するすべての衆生たちが、独覚となって、十万・百万・千万劫の間〔声聞たちの数を〕数えるとしても、誰かある衆生が声聞たちの数を知るようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(一三)もしも、世尊よ、わたくしが無上なる正等覚をさとったときに、かの仏国土において、わたくしの光明が、たとえ十万・百万・千万の仏国土の量をもってでも計られるものとなるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
12. "O Bhagavat, if any being should be able to count the pupils belonging to me after I have obtained the highest perfect knowledge in that Buddha country of mine, even if all beings who are contained in those three millions of spheres of worlds, after having become Pratyekabuddhas, should be counting for a hundred thousand niyutas of koṭīs of kalpas, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
13. "O Bhagavat, if, after I have obtained the highest perfect knowledge, my light should be liable to be measured in this Buddha country of mine, even by the measure of a hundred thousand niyutas of koṭīs of Buddha countries, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:243b5-244a1
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་ཀྱི་གྲངས་སྙེད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ན་ཐ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་ རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ལ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བགྲངས་ཏེ་གྲངས་སྙེད་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། ། བཅོམ་ལྡན་ འདས་གལ་ཏེ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་བདག་གི་འོད་ཐ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཚད་ཀྱི་ཚད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par sangs rgyas pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing de na sems can 'ga' zhig gis nyan thos rnams kyis tshad kyi grangs snyed par 'gyur ba lta na tha na stong gsum gyi stong chen po'i 'jig rten gyi khams su gtogs pa'i sems can thams cad rang sangs rgyas su gyur la/ bskal pa bye ba khrag khrig brgya stong du bgrangs te grangs snyed par gyur na yang de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par sangs rgyas pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing der bdag gi 'od tha na sangs rgyas kyi zhing bye ba khrag khrig brgya stong gi tshad kyi tshad dang ldan par gyur na yang de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(12)世尊よ、もしも私が無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏する時その仏国土において或衆生にして声聞等の数量を得んとするがごときにおいて少くとも三千大千世界に属する衆生のすべてが独覚となりて百千万億劫において計算してその数を知ることとならばまたその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (13)世尊よ、もしも私が無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏する時その仏国土において私の光明が少くとも百千千万億の仏国土の量を具えることとなるならばまたその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0302a22-27
T0362_.12.0302b06-14

第二十願者。使某作仏時。令八方上下。各千億仏国中。諸天人民。蜎飛蠕動之類。皆令作辟支仏阿羅漢。皆坐禅一心。共欲計数。我国中諸菩薩阿羅漢。知有幾千億万人。皆令無有能知数者。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第二十三願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢。皆智慧勇猛。頂中皆有光明。得是願乃作仏。不得是願終不作仏
第二十四願。使某作仏時。令我頂中。光明絶好。勝於日月之明。百千億万倍。絶勝諸仏。光明焔照。諸無央数天下。幽冥之処。皆当大明。諸天人民。蜎飛蠕動之類。見我光明。莫不慈心作善者。皆令来生我国。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第二十願:『もし私が仏になったなら、八方上下のそれぞれの(方角の)千億の仏国の神々や人々や飛ぶ虫・這う虫などが、(生まれ変わって)みな辟支佛・阿羅漢になって、みな坐禅して心を集中し、一緒に私の国の菩薩・阿羅漢の数を数えて、何千億万人いるか知ろうとしても、誰もその数を知ることができませんように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第二十三願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩・阿羅漢はみな智慧あり、勇敢で、頭の頂きにはみな光がありますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
第二十四願:『もし私が仏になったなら、私の頭の頂きの光はとてもすばらしく、太陽や月の光より百千億万倍もすぐれていて、他の仏をはるかに凌駕していますように。(私の)光明は無数の世界を輝き照らし、暗闇にところは常にすっかり明るくなります(ように)。神々や人々や飛ぶ虫・這う虫などは私の光明を見て、みな慈しみの心をいだいて正しい行いをなし、みな私の国に生まれますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』」
支謙 T361:T0361_.12.0281b10-13
T0361_.12.0281b14-17

十二我作仏時。我国諸弟子。令八方上下各千億仏国中。諸天人民蠕動之類。作縁一覚大弟子。皆禅一心。共数我国中諸弟子。住至百億劫無能数者。不爾者我不作仏

十三我作仏時。令我光明勝於日月。諸仏之明百億万倍。炤無数天下窈冥之処皆常大明。諸天人民蠕動之類。見我光明。莫不慈心作善来生我国。不爾者我不作仏

魏訳 T360:T0360_.12.0268a17-19
T0360_.12.0268a13-14

(14)設我得仏。国中声聞有能計量。乃至三千大千世界衆生縁覚。於百千劫悉共計挍知其数者。不取正覚

(12)設我得仏。光明有能限量。下至不照百千億那由他諸仏国者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0093c13-15
T0310_.11.0093c09-10

(14)若我成仏。国中声聞無有知其数者。仮使三千大千世界満中有情及諸縁覚。於百千歳尽其智算亦不能知。若有知者不取正覚

(12)若我成仏。光明有限。下至不照億那由他百千及算数仏刹者。不取菩提

荘厳経 T363:T0363_.12.0319b26-29
T0363_.12.0319b29-c03

〔(9)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。雖住声聞縁覚之位。往百千倶胝那由他宝刹之内。遍作仏事。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。〕

〔(10)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。一切皆得無辺光明。而能照曜百千倶胝那由他諸仏刹土。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。〕

Skt.: (F) 17.6-12

sacen me bhagavaṃs tasmin buddhakṣetre 'nuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbuddhasya sattvānāṃ pramāṇīkṛtam āyuṣpramāṇaṃ bhaved anyatra praṇidhānavaśena mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 14 /
sacen me bhagavan bodhiprāptasyāyuṣpramāṇaṃ paryantīkṛtaṃ bhaved antaśaḥ kalpakoṭīnayutaśatasahasragaṇanayāpi mā tāvad aham anuttarāṃ samyaksaṃbodhim abhisaṃbudhyeyam / 15 /

(一四)もしも、世尊よ、わたくしがかの仏国土において、無上なる正等覚をさとったときに、誓願の力により〔寿命を計る〕場合は別として、衆生たちの寿命の量が計られたものとなるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
(一五)もしも、世尊よ、わたくしが覚りを得たときに、〔わたくしの〕寿命の量が、たとえ十万・百万・千万劫の数をもってでも、際限に達したものとなるようであるならば、その限り、わたくしは無上なる正等覚をさとりません。
14. "O Bhagavat, if the measure of the life of the beings in that Buddha country of mine, after I have obtained the highest perfect knowledge, should be liable to be measured, excepting always by their own power of prayer, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
15. "O Bhagavat, if the measure of my life after I have obtained Bodhi (Buddha knowledge) should be limited, even by numbering a hundred thousand niyutas of koṭīs of kalpas, then may I not obtain the highest perfect knowledge.
Tibetan:244a1-3
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ལ་ཚད་ མཆིས་པར་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཚེའི་ཚད་ཐ་ན་བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བགྲང་བས་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་ མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱིའོ། །
bcom ldan 'das gal te bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par sangs rgyas pa'i tshe sangs rgyas kyi zhing de na smon lam gyi dbang ma gtogs par sems can rnams kyi tshe'i tshad la tshad mchis par gyur pa de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /bcom ldan 'das gal te bdag byang chub thob pa'i tshe tshe'i tshad tha na bskal ba bye ba khrag khrig brgya stong du bgrang bas mthar phyin par gyur na yang de srid du bdag bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub mngon par rdzogs par 'tshang rgya bar mi bgyi'o/ /
(14)世尊よ、もしも私が無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏する時その仏国土において誓願の力を除いて衆生等の寿量に限量あることとなるならばその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。 (15)世尊よ、もしも私が菩提を得た時に(私の)寿量が少くとも百千万億劫を数えるが故に終ることとなるならばまたその間は私は無上完全円満の菩提に明瞭円満に成仏致しませぬ。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0302a28-30
T0362_.12.0302a16-21

第二十一願。使某作仏時。令我国中。諸菩薩阿羅漢寿命無央数劫。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第十九願。使某作仏時。令八方上下。無央数仏国。諸天人民。蜎飛蠕動之類。皆令得人道。悉作辟支仏阿羅漢。皆坐禅一心。共欲計数。知我年寿。幾千億万劫歳数。皆令無有能極知寿者。得是願乃作仏。不得是願終不作仏

第二十一願:『もし私が仏になったなら、私の国の菩薩・阿羅漢の寿命が無数劫でありますように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』

第十九願:『もし私が仏になったなら、八方上下の無数の仏国の神々や人々や飛ぶ虫・這う虫などが、(生まれ変わって)みな人間になり、(さらに)みな辟支佛・阿羅漢になって、みな坐禅して心を集中し、一緒に私の壽命が幾千億万劫歳であるか計り知ろうとしても、誰も命の長さを知り尽くすことができませんように。この願が成就すれば、そのとき(私は)仏になりましょう。もし成就しなければ、決して仏にはなりません』
支謙 T361:T0361_.12.0281b22-24
T0361_.12.0281b18-21

十五我作仏時。人民有来生我国者。除我国中人民所願。余人民寿命無有能計者。不爾者我不作仏

十四我作仏時。令八方上下無数仏国諸天人民蠕動之類。令得縁一覚果証弟子坐禅一心。欲共計知我年寿幾千万億劫。令無能知寿涯底者。不爾者我不作仏

魏訳 T360:T0360_.12.0268a20-21
T0360_.12.0268a15-16

(15)設我得仏。国中人天。寿命無能限量。除其本願脩短自在。若不爾者不取正覚

(13)設我得仏。寿命有能限量。下至百千億那由他劫者。不取正覚

如来会 T310:T0310_.11.0093c16-17
T0310_.11.0093c11-12

(15)若我成仏。国中有情寿量有限斉者。不取菩提。唯除願力而受生者

(13)若我成仏。寿量有限乃至倶胝那由他百千及算数劫者。不取菩提

荘厳経 T363:T0363_.12.0319c03-06

(11)世尊。我得菩提成正覚已。所有衆生令生我刹。命不中夭。寿百千倶胝那由他劫。悉皆令得阿耨多羅三藐三菩提。

Skt.: (F) 28.16-29.17

sa khalu punar ānanda dharmākaro bhikṣus tasya bhagavato lokeśvararājasya tathāgatasya purataḥ sadevakasya lokasya samārakasya sabrahmakasya saśramaṇabrāhmaṇikāyāḥ prajāyāḥ sadevamānuṣāsurāyāḥ purata imān evaṃrūpān praṇidhiviśeṣān nirdiśya yathābhūtaṃ pratijñāpratipattisthito 'bhūt / sa imām evaṃrūpāṃ buddhakṣetrapariśuddhiṃ buddhakṣetramāhātmyaṃ buddhakṣetrodāratāṃ samudānayan bodhisattvacaryāṃ carann aprameyāsaṃkhyeyācintyātulyāmāpyāpariṃāṇānabhilāpyāni varṣakoṭīnayutaśatasahasrāṇi na jātu kāmavyāpādavihiṃsāvitarkān vitarkitavān na jātu kāmavyāpādavihiṃsāsaṃjñā utpāditavān na jātu rūpaśabdagandharasaspraṣṭavyasaṃjñā utpāditavān / sa daharo manohara eva surato 'bhūt / sukhasaṃvāso 'dhivāsanajātīyaḥ subharaḥ supoṣo 'lpecchaḥ saṃtuṣṭaḥ pravivikto 'duṣṭo 'mūḍho 'vaṅko 'jihmo 'śaṭho 'māyāvī sakhilo madhuraḥ priyālāpo nityābhiyuktaḥ śukladharmaparyeṣṭāv anikṣiptadhuraḥ sarvasattvānām arthāya mahāpraṇidhānaṃ samudānītavān buddhadharmasaṃghācāryopādhyāyakalyāṇamitrasagauravo nityasaṃnaddho bodhisattvacaryānām ārjavo mārdavo 'kuhako nilapako guṇavān pūrvaṃgamaḥ sarvasattvakuśaladharmasamādāpanatāyai śūnyatānimittāpraṇihitānabhisaṃskārānutpādavihāravihārī nirmāṇaḥ svārakṣitavākyaś cābhūt //

まことに、アーナンダよ、かのダルマーカラ比丘は、かの世尊ローケーシュヴァラ・ラージャ如来の前で、神々を含み、魔を含み、梵天を含めた世間と、沙門・婆羅門を含み、神々・人間・阿修羅を含めた生類の前で、このようなこれらの特別な諸誓願を述べて、そのとおりに誓約の実行を果たした。かれは、このような仏国土の清浄と仏国土の威徳と仏国土の広大さとを達成して、菩薩の行を実践し、無量・無数・不可思議・無比・不可量・無限量・不可説な十万・百万・千万年の間、愛欲・悪意・加害の考えを決して抱いたことがなく、愛欲・悪意・加害の想いを決して起こしたことがなく、色かたち・声・香り・味・触れられるものについての想いを決して起こしたことがなかった。かれは、若々しく、魅力的で、温和そのものであった。共に住するに楽しく、生まれつき辛抱強く、扶養し易く、給養し易く、少欲で、足ることを知り、独住し、邪悪でなく、愚かでなく、曲ったところがなく、異常でなく、虚偽がなく、詐術がなく、親しみ易く、甘美で、愛らしく語った。常に専心し、白法(善法)を求めて倦むことがなく、一切の衆生の利益のために大誓願を達成し、仏・法・僧・軌範師・親教師・善友を尊敬し、菩薩の行において常に〔鎧を〕身にまとい、正直で、柔和で、欺くことなく、冗言なく、有徳で、一切の衆生たちに善法をすすめる先導者であった。空・無相・無願・無作・無起の境界に住し、慢心なく、言葉をよく守る者であった。
'Then again, O Ānanda, this Bhikshu Dharmākara having recited these peculiar prayers before the Bhagavat Lokeśvararāja, the Tathāgata, and before the world including gods, Māra, and Brahman, and before people consisting of Śramaṇas and Brāhmaṇas with gods, men, and Asuras, was established in the attainment of the true promise. And proclaiming this purity of the Buddha country, this greatness and excellency of the Buddha country, and performing the duty of a Bodhisattva, he never conceived the remotest thoughts of lust, malevolence, and cruelty, during a hundred thousand niyutas of koṭīs of years, immeasurable, innumerable, inconceivable, incomparable, measureless, immense, inexpressible; and he never conceived the idea of lust, malevolence, and cruelty, nay, he never conceived the idea of form, sound, smell, taste, and touch. He was gentle, charming indeed, and compassionate; pleasant to live with, agreeable, amiable, content, of few wishes, satisfied, retired, not evil, not foolish, not suspicious, not crooked, not wicked, not deceitful, tender, kindly speaking, always zealous, docile in searching after the pure Law. And for the good of all beings, he recited the great prayer, showing respect to friends, teachers, masters, the Church, the Law, and Buddha, always girded for the performance of the duties of the Bodhisattva, righteous, gentle, not deceitful, not flattering, virtuous, a leader for the sake of rousing others to perform all good laws, producing by his activity the ideas of emptiness, causelessness, and purposelessness, and he was well guarded in his speech.
Tibetan:249a1-b1
ཀུན་དགའ་བོ་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་དེའི་སྤྱན་སྔར་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བདུད་དང་བཅས་པ། ཚངས་པ་དང་བཅས་པ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུ་དང་བཅས་པ། ལྷ་དང་མི་དང། ལྷ་ མ་ཡིན་དང་བཅས་པའི་མདུན་དུ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་བསྟན་ནས། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཆེ་བ་ཉིད་དང། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་གྲུ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ནི་ སྒྲུབ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་ལོ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། ཚད་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པར་ལན་འགའ་ཡང་འདོད་པ་དང། གནོད་སེམས་དང། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་ པར་རྟོག་པར་མ་གྱུར། ལན་འགའ་ཡང་འདོད་པ་དང། གནོད་སེམས་དང། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་མ་གྱུར། ལན་འགའ་ཡང་གཟུགས་དང། སྒྲ་དང། དྲི་དང། རོ་དང། རེག་བྱའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་མ་གྱུར་ཏེ། གཞོན་ནུ་དེ་དེས་ཤིང་འགྲོགས་ན་བདེ་བ་དང། དང་དུ་ལེན་ པའི་རང་བཞིན་ཅན་དང། དགང་སླ་བ་དང། གསོ་སླ་བ་དང། འདོད་པ་ཆུང་བ་དང། ཆོག་ཤེས་པ་དང། རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང། རྨོངས་པ་མེད་པ་དང། དྲང་བ་དང། མི་དམན་པ་དང། གཡོ་མེད་པ་དང། སྒྱུ་མེད་པ་དང། ངང་ཚུལ་བཟང་བ་དང། མཉེན་པ་དང། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང། རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་དང། དཀར་པོའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་མི་འདོར་བར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པར་གྱུར་ཏོ། ། སངས་རྒྱས་དང། ཆོས་དང། དགེ་འདུན་དང། སློབ་དཔོན་དང། མཁན་པོ་དང། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་གུས་པ་དང་བཅས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་གོ་ཆ་བགོས་ཏེ། དྲང་བ་དང། མཉེན་པ་དང། ཚུལ་འཆོས་པ་མེད་པ་དང། ཁ་གསག་མེད་པ་དང། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པའི་སྔོན་དུ་ནི་འགྲོ། སྟོང་པ་ཉིད་དང། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པ་དང། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། འགག་པ་མེད་པའི་གནས་པས་ནི་གནས་ཏེ། ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་ངག་ལེགས་པར་བསྲུངས་པར་གྱུར་ཏོ། །
kun dga' bo dge slong chos kyi 'byung gnas des bcom ldan 'das de bzhin gshegs pa 'jig rten dbang phyug rgyal po de'i spyan sngar lha dang bcas pa'i 'jig rten bdud dang bcas pa/ tshangs pa dang bcas pa/ dge sbyong dang bram ze'i skye dgu dang bcas pa/ lha dang mi dang/ lha ma yin dang bcas pa'i mdun du smon lam gyi khyad par rnam pa de lta bu de dag bstan nas/ yang dag pa ji lta ba bzhin du sgrub pa la gnas par gyur te/ de sangs rgyas kyi zhing yongs su dag pa dang/ sangs rgyas kyi zhing che ba nyid dang/ sangs rgyas kyi zhing tha gru chen po rnam pa de lta bu de dag ni sgrub/ byang chub sems dpa'i spyad pa spyod cing lo bye ba khrag khrig brgya stong dpag tu med/ grangs med bsam gyis mi khyab/ mtshungs pa med/ gzhal du med/ tshad med/ brjod du med par lan 'ga' yang 'dod pa dang/ gnod sems dang/rnam par 'tshe ba'i rnam par rtog pas rnam par rtog par ma gyur/ lan 'ga' yang 'dod pa dang/ gnod sems dang/ rnam par 'tshe ba'i 'du shes skyed par ma gyur/ lan 'ga' yang gzugs dang/ sgra dang/ dri dang/ ro dang/ reg bya'i 'du shes skyed par ma gyur te/ gzhon nu de des shing 'grogs na bde ba dang/ dang du len pa'i rang bzhin can dang/ dgang sla ba dang/ gso sla ba dang/ 'dod pa chung ba dang/ chog shes pa dang/ rab tu dben pa dang/ zhe sdang med pa dang/ rmongs pa med pa dang/ drang ba dang/ mi dman pa dang/ g.yo med pa dang/ sgyu med pa dang/ ngang tshul bzang ba dang/ mnyen pa dang/ snyan par smra ba dang/ rtag tu brtson pa dang/ dkar po'i chos yongs su tshol ba la brtson pa mi 'dor bar gyur te/ sems can thams cad kyi don du smon lam chen po yang dag par bsgrubs par gyur to/ /sangs rgyas dang/ chos dang/ dge 'dun dang/ slob dpon dang/ mkhan po dang/dge ba'i bshes gnyen la gus pa dang bcas shing byang chub sems dpa'i spyod pa la rtag tu go cha bgos te/ drang ba dang/ mnyen pa dang/ tshul 'chos pa med pa dang/ kha gsag med pa dang/ yon tan dang ldan zhing sems can thams cad dge ba'i chos thams cad yang dag par 'dzin du bcug pa'i sngon du ni 'gro/ stong pa nyid dang/ mtshan ma med pa dang/ smon pa med pa dang/ mngon par 'du bya ba med pa dang/ skye ba med pa dang/ 'gag pa med pa'i gnas pas ni gnas te/ nga rgyal med cing ngag legs par bsrungs par gyur to/ /
阿難陀よ、かの法生比丘は、世尊世自在王如来の御前において神と共なる世界、悪魔も共に、梵天も共に、沙門と婆羅門の人々と共に、神と人と阿修羅等の前において、そのように特別なる種類の誓願等を示して正しく宝のごとくに修行成就に住することとなった。彼は仏国土の完全清浄なるものと、仏国土の大なるものと、仏国土の広袤大なるそれらの種々のものなどを成就し、菩薩の行を行い、無量無数不可思議無等不可思議無量不可説なる百千千万億年において少しも貪欲と害心と、全く害する所の妄想によって煩悶することなく、一度も貪欲と害心と、全く害する所の思想を生ずることもなかった。一度も色と声と香と味と触の思いを生ずることとならなかったそうして、彼童子は優雅であって交れば幸福で、清澄摂取の自性を具え、満足し易く生活し易く、望みは小にして、足ることを知り、最も寂静で、忿怒なく、愚昧なく、正直で卑賤でなく、動くことなく、欺くことなく、善良なる習性で、柔く、優雅に談話し、常に努力し、完全に白法を求めることに努力して放逸でなく、一切衆生のために大誓願を完全に成就することとなった。仏と法と僧と、教師と、軌範師と、善知識を常に恭敬し菩薩の行に対して常に甲胄を著て、正直と柔軟と、無偽啓と冗言なく、学芸を具えて一切衆生をしてすべての善法を正しく持たしめる所の導師となった。空と、無相と、無願と、無為と、不生と、不滅の住所に住して、我慢なくして言語をよく守ることとなった。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0302b15-17

仏告阿難。阿弥陀為菩薩時。常奉行是二十四願。分檀布施不犯道禁。忍辱精進一心智慧。志願常勇猛。不毀経法。求索不懈。

仏は阿難におっしゃった。
「阿弥陀(如来)は菩薩であった時、常にこの二十四願を大事に実践し、布施をし、仏教を戒めを守り、耐え忍び、精進し、心を集中し、智慧(をもち)、志願は常に揺るがず、教えを破らず、(この願の成就を)たゆみなく求めつづけ、
支謙 T361:T0361_.12.0281c22-25

仏告阿難。無量清浄仏為菩薩時。常奉行是二十四願。分檀布施不犯道禁。忍辱精進一心智慧。志願常勇猛。不毀経法。求索不懈。

魏訳 T360:T0360_.12.0269c06-18

阿難。法蔵比丘於彼仏所。諸天魔梵竜神八部大衆之中。発斯弘誓建此願已。一向専志荘厳妙土。所修仏国開廓広大超勝独妙。建立常然無衰無変。於不可思議兆載永劫。積殖菩薩無量徳行。不生欲覚瞋覚害覚。不起欲想瞋想害想。不著色声香味触之法。忍力成就不計衆苦。少欲知足無染恚痴。三昧常寂智慧無礙。無有虚偽諂曲之心和顔軟語先意承問。勇猛精進志願無惓。専求清白之法。以慧利群生。恭敬三宝奉事師長。以大荘厳具足衆行。令諸衆生功徳成就。住空無相無願之法。無作無起観。法如化。

如来会 T310:T0310_.11.0095a26-b11

仏告阿難。彼法処比丘。於世間自在王如来。及諸天人魔梵沙門婆羅門等前。広発如是大弘誓願。皆已成就世間希有。発是願已。如実安住種種功徳。具足荘厳威徳広大清浄仏土。修習如是菩薩行時。経於無量無数不可思議。無有等等億那由他百千劫内。初未曽起貪瞋及痴欲害恚想。不起色声香味触想。於諸衆生常楽愛敬猶如親属。其性温和易可同処。有来求者不逆其意。善言勧諭無不従心。資養所須趣支身命。少欲知足常楽虚閑。禀識聡明而無矯妄。其性調順無有暴悪。於諸有情常懐慈忍。心不詐諂亦無懈怠。善言策進求諸白法。普為群生勇猛無退。利益世間大願円満。奉事師長敬仏法僧。於菩薩行常被甲冑。志楽寂静離諸染著。為令衆生常修白法。於善法中而為上首。住空無相無願無作無生不起不滅無有憍慢。

荘厳経 T363:T0363_.12.0321a27-b07

復次阿難。時作法苾芻。対世自在王如来。及天人魔梵沙門婆羅門阿修羅等。発是願已住真実慧。勇猛精進。修習無量功徳。荘厳仏刹入三摩地。歴大阿僧祇劫。修菩薩行。不生慳貪心瞋恚心愚痴心。亦無欲想瞋想痴想色声香味触想。心不迷乱。口不瘖瘂。身不懈怠。但楽憶念過去諸仏所修善根行寂静行。遠離虚妄堅守律儀。常以愛語饒益衆生。於仏法僧信重恭敬調順柔軟。依真諦門植衆徳本。了空無相無願無為無生無滅。

Skt.: (F) 29.18-30.8

bodhisattvacaryāṃ caran sa yad vākkarmotsṛṣṭam ātmaparobhayaṃ vyāvādhāya saṃvartate tathāvidhaṃ tyaktvā yad vākkarma svaparobhaye hitasukhasaṃvartakaṃ tad evābhiprayuktavān / evaṃ ca saṃprajāno 'bhūt / yad grāmanagaranigamajanapadarāṣṭrarājadhānīṣv avataran na jātu rūpaśabdagandharasaspraṣṭavyadharmeṇa nīto 'bhūt / apratihataḥ sa bodhisattvacaryāṃ caran svayaṃ ca dānapāramitāyām acarat parāṃś ca tatraiva samādāpitavān / svayaṃ ca śīlakṣāntivīryadhyānaprajñāpāramitāsv acarat parāṃś ca tatraiva samādāpitavān / tathārūpāṇi ca kuśalamūlāni samudānītavān yaiḥ samanvāgato yatra yatropapadyate tatra tatrāsyānekāni nidhānakoṭīnayutaśatasahasrāṇi dharaṇyāḥ prādurbhavanti //

菩薩の行を実践するとき、かれは自分と他人及びその両方を傷つけるような言葉を用いることを避け、そのようなことを捨てて、自分と他人及びその両方に福利と安楽をもたらすような言葉を用いることだけにつとめた。また、このように気をつけていた。すなわち、村落・都市・集落・地方・王国・首都に入るとき、色かたち・声・香り・味・触れられるもの・意識の対象(法)によって決して左右されることはなかった。かれは、さまたげられることなく、菩薩の行を実践するとき、みずから布施波羅蜜を行い、同じく他の人々にもすすめ行わせた。また、みずから戒・忍辱・精進・禅・智慧波羅蜜を行い、同じく他の人々にもすすめ行わせた。また、それら〔諸善根〕をそなえた者が生まれるところにはどこにでも、十万・百万・千万という多くの〔かくされた〕財宝が大地から現れ出るような、そのようなもろもろの善根を積んでいた。
Then, performing the duties of a Bodhisattva, after having given up all speaking which, when spoken, serves to injure one's self or others or both, he employed only such speech as served the pleasure and benefit of himself, others, or both. And he was so wise that, when entering into capitals, kingdoms, countries, towns, cities, and villages, he was always perfectly restrained with regard to all objects of sense. Performing himself the duties of the Bodhisattva without interruption, he walked himself in the highest perfection (pāramitā) of liberality, and he also roused others to walk in the same. And himself walking in the highest perfections of knowledge, meditation, strength, patience, and virtue, he roused others also to walk in the same. And he has collected so large a stock of merit that, wherever he is born, there arise for him many hundreds of thousands of niyutas of koṭīs of treasures from out the earth.
Tibetan:249b1-6
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ པ་ན་དེས་ངག་གི་ལས་འབྱུང་བ་གང་བདག་དང། གཞན་དང། གཉིས་ཀ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྤངས་ནས་ངག་གི་ལས་གང་བདག་དང། གཞན་དང། གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་བརྩོན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཤེས་བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་ཅིང་གྲོང་དང། གྲོང་ཁྱེར་དང། གྲོང་ རྡལ་དང། ཡུལ་འཁོར་དང། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་རྣམས་སུ་འཇུག་པ་ན་ནམ་ཡང་གཟུགས་དང། སྒྲ་དང། དྲི་དང། རོ་དང། རེག་བྱ་དང། ཆོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་གོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང། བཟོད་པ་དང། བརྩོན་འགྲུས་དང། བསམ་གཏན་དང། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་གོ། །གང་དག་དང་ལྡན་ན་གང་དང་གང་དུ་ སྐྱེས་པ་དེ་དང་དེར་གཏེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པར་གྱུར་ཏོ། ། དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་དག་ངག་གི་ལས་ཀྱིས་མཐར་ཕྱིན་ པར་སླ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་དོ། །
byang chub sems dpa'i spyad pa spyod pa na des ngag gi las 'byung ba gang bdag dang/ gzhan dang/ gnyis ka la gnod par 'gyur ba rnam pa de lta bu spangs nas ngag gi las gang bdag dang/ gzhan dang/ gnyis ka la phan par 'gyur ba de dag brtson par gyur te/ de ltar shes bzhin can du gyur cing grong dang/ grong khyer dang/ grong rdal dang/ yul 'khor dang/ rgyal po'i pho brang 'khor rnams su 'jug pa na nam yang gzugs dang/ sgra dang/ dri dang/ ro dang/ reg bya dang/ chos la rjes su chags pa dang/ khong khro ba med par gyur to/ /de byang chub sems dpa'i spyad pa spyod pa na bdag nyid kyang sbyin pa'i pha rol tu phyin pa la spyod cing gzhan yang de nyid yang dag par 'dzin du bcug go/ /bdag nyid kyang tshul khrims dang/ bzod pa dang/ brtson 'grus dang/ bsam gtan dang/ shes rab kyi pha rol tu phyin pa la spyod cing gzhan yang de nyid yang dag par 'dzin du bcug go/ /gang dag dang ldan na gang dang gang du skyes pa de dang der gter bye ba khrag khrig brgya stong du ma sa las 'byung bar 'gyur ba rnam pa de lta bu'i dge ba'i rtsa ba rnams yang dag par bsgrubs par gyur to/ /de byang chub sems dpa'i spyad pa spyod pa na sems can bye ba khrag khrig brgya stong grangs med dpag tu med pa gang dag ngag gi las kyis mthar phyin par sla ba ma yin pa de snyed bla na med pa yang dag par rdzogs pa'i byang chub la bkod do/ /
菩薩の行を行うことにおいて彼は語の業が放つ所の自分と他の二人に害となるその様な種類のことを捨てて、語に依れる所の業が自分と他人と両方に利益となる様に努力して、そのように如実智者となって、村と城市と、町と国土と、王城の眷属などに行きました時、何時でも色と、声と香と味と触と法とに随って愛著することと、怒ることがなかった。彼が菩薩の行を行いまするに自分自身も布施のかの岸に着いて行い他の者にもそれを正しく持たしめた。自分もまた戒律と、忍辱と、精進と、禅定と、最勝智(慧)のかの岸に着いて行い、他の者にもそれを正しく持たしめた。このようなことどもを具えた故にいずれの処に生れても、それらの処には多数百千千万億の埋蔵が土地から出ることとなるような種類の善根等を完全に成就しました。彼は菩薩の行を行う時、無数無量百千千万億の衆生等が語業を以てはその全数を知り難いそれ程の者を無上完全円満の菩提に上ぼした。
支婁迦讖 T362:T0362_.12.0302b17-20

毎独棄国捐王。絶去財色。精明求願無所適莫。積功累徳無央数劫。今自致作仏。悉皆得之。不亡其功也。

いつも独りでいて、国と王位を捨て、財産と女色を捨て去り、ひたすらに願(の成就)を求め、好き嫌いがなく、無数劫にわたって功徳を積み、いまや仏となり、全てを成就して、その功徳を無駄にしなかったのである。」
支謙 T361:T0361_.12.0281c25-27

毎独棄国捐王。絶去財色。精明求願無所適莫。積功累徳無央数劫。自致作仏悉皆得之。不忘其功也。

魏訳 T360:T0360_.12.0269c18-24

遠離麁言自害害彼彼此倶害。修習善語自利利人彼我兼利。棄国捐王絶去財色。自行六波羅蜜。教人令行。無央数劫積功累徳。随其生処在意所欲。無量宝蔵自然発応。教化安立無数衆生。住於無上正真之道。

如来会 T310:T0310_.11.0095b11-20

而彼正士行菩薩道時。常護語言不以語言害他及己。常以語業利己及人。若入王城及諸村落。雖見諸色心無所染。以清浄心不愛不恚。菩薩爾時。於檀波羅蜜起自行已。又能令他行於恵施。於尸波羅蜜乃至般若波羅蜜。起前二行皆悉円満。由成如是諸善根故。所生之処有無量億那由他百千伏蔵自然涌出。復令無量無数不可思議無等無辺諸衆生類。安住阿耨多羅三藐三菩提。

荘厳経 T363:T0363_.12.0321b07-15

善護口業不譏他過。善護身業不失律儀。善護意業清浄無染。所有国城聚落。男女奴眷属。金銀珍宝。乃至色声香味触等。都無所著。恒以布施持戒忍辱精進禅定智慧六度之行。利楽衆生。軌範具足善根円満。所生之処。有無量無数百千倶胝那由他珍宝之蔵。従地湧出。摂受無量無数百千倶胝那由他衆生。発阿耨多羅三藐三菩提心。